العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > ولایت فقیه:
سؤالات متفرقه در باب ولايت فقيه
دخالت ولي فقيه در احکام
سؤال: آيا ولي‌ّ فقيه مي‌تواند در احكام شرعي دخالت كند؟
جواب: ولي‌ّ فقيه در چارچوب فقه اسلام همه كاري مي‌تواند انجام دهد.
رابطه قبولي اعمال و اعتقاد به ولي فقيه
سؤال: آيا قبولي عبادات بستگي به اعتقاد به ولايت فقيه دارد؟
جواب: ندارد.
تفاوت ولايت و وکالت
سؤال: آيا ولايت بر مردم با وكالت از مردم قابل جمع است؟
جواب: ولايت بر مردم از طرف خداي متعال صحيح است و وكالت از مردم در باب ولايت فقيه هيچ معناي صحيحي ندارد.
فراقانوني بودن ولي فقيه
سؤال: آيا در حكومت ولايي، ولي‌ّ فقيه مقيّد به قانون اساسي است يا اين كه قانون اساسي با تنفيذ وي مشروعیت مي‌يابد و او مي‌تواند خارج از دايره قانون اساسي عمل كند؟ در اين صورت چرا در اصل مربوط به مسئوليت‌هاي ولايت فقيه، وظائف و اختيارات او احصاء و شمارش شده است؟ «و اين در حالي است که مي‌دانيم قانون گذار در مقام بيان بوده ولي در عين حال وظائف ولي‌ّ فقيه را احصاء كرده و طبعاً خارج از آن دايره وظيفه و مسئوليتي را بر عهده و اختيار او نگذارده است».
جواب: قانون اساسي را او بايد تنفيذ كند و او فوق قانون است و اگر زمينه و اقتضا و مصلحت پيدا شد مي‌تواند تغيیر و زياد و كم كند.
نظارت مردم بر ولي فقيه
سؤال: آيا در حكومت ولايي، مردم هم مي‌توانند بر عملكرد ولي‌ّ فقيه نظارت كنند يا خير؟
جواب: از باب امر به معروف و نهي از منكر و انتقاد اشكال ندارد.
مراد از اصل عدم ولايت
سؤال: مراد از اصل عدم ولايت چيست؟ و در اين صورت چگونه ولايت براي فقيه اثبات مي‌شود؟
جواب: احدي غير خداي متعال ولايت بر كسي ندارد ولي خداي متعال انبياء و اوصياء و فقهاء را ولايت داده است.
ولايت فقيه از ضروريات فقه تشيع
سؤال: آيا ولايت فقيه ضروري فقه آل محمّد «صلوات الله عليهم اجمعين» است يا خير؟ چرا؟ و اگر ضروي فقه است پس چرا فقيهان بزرگوار بر سر آن اختلاف آراء دارند؟
جواب: از ضروريات فقه است و اختلاف لفظي يا لااقل جزئي است.
ولايت فقيه از حيث کلام و فقه
سؤال: آيا ولايت فقيه از نظر كلامي عين ولايت اهل بيت علیهم السلام است؟ از نظر فقهي چطور؟
جواب: ولايت فقيه از سنخ ولايت رسول الله و ائمّه دين است و يك مسأله فقهي است و مي‌توان از نظر فلسفه و عرفان و كلام در آن بحث نمود.
مبناي علمي ولايت فقيه
سؤال: ولايت فقيه، مسأله كدام يك از علوم است؟ آيا يك مسأله فقهي است يا يك موضوع كلامي؟ چرا؟
جواب: از جهاتي بحث دارد بنابراين فقهي و كلامي و فلسفي و عرفاني است.
ولايت در عرفان
سؤال: ولايت در لسان اهل عرفان به چه معناست؟ و آيا مراد از ولايت در ولايت فقيه و حكومت ولايي مي‌تواند همان ولايت عرفاني باشد؟
جواب: ولايت عرفاني غير ولايت تشريعي و فقهي است و مراد از ولايت عرفاني واسطه فيض است كه مراتب دارد.
اطاعت از رهبري
سؤال: اطاعت از حكم مقام معظّم رهبري «حفظه الله تعالي» بر همه مكلّفان واجب است يا فقط بر مقلّدين معظّم‌له واجب است؟
جواب: اگر حكم باشد بر همه حتّي مراجع واجب الاتّباع است.
تقدم فتواي ولي فقيه در مسائل سياسي اجتماعي
سؤال: در صورت تعارض بين حكم مقام معظّم رهبري «حفظ الله تعالي» و مرجع تقليد ديگر، ارجحيّت در تبعيّت كردن از كدام است؟
جواب: در مسائل سياسي و اجتماعي فتواي ولايت فقيه مقدّم بر همه فتاواست.
ولايت فقيه جزو اعتقادات يا مقدسات؟
سؤال: آيا ولايت فقيه جزء اعتقادات شيعه است يا جزء مقدّسات؟ اگر در زمان غيبت امام معصوم مقوله‌اي بنام ولايت فقيه نبود آيا در دين اسلام كه معتقد به كامل بودن آن هستيم نقصي وارد مي‌شد؟
جواب: جزء اصول دين نيست ولي اسلامي كه در زمان غيبت حكومت نداشته باشد اسلام ناقص است نه تام‌ّ.
چند سئوال در باب تبعيت از ولي فقيه
سؤال: 1 ـ آيا واجب است كه انسان در زمان غيبت از شخصي به عنوان ولي‌ّ فقيه پيروي كند؟
2 ـ آيا شخصي كه به عنوان ولي‌ّ فقيه تعيين مي‌شود تمام اختيارات پيغمبر را در زمان غيبت خواهد داشت؟
3 ـ آيا در زمان غيبت همه مجتهدين ولي‌ّ فقيه هستند؟ يعني آيا ولايت براي فقيه واجب عيني است يا واجب كفايي؟ يعني اگر يك يا چند نفر از فقها ولي‌ّ فقيه شوند از ديگران ساقط مي‌شود؟
4 ـ آيا همان ولايت تشريعي كه پيغمبر و ائمّه بر مردم دارند، فقيه در زمان غيبت بر مردم دارد؟
5 ـ در مورد ولايت فقيه، ايا نظر فقهي رهبر جامعه شرط است يا نظر مرجع تقليدي كه از او تقليد مي‌كنيم؟
جواب: در زمان غيبت بايد همه مردم از ميان مجتهدين جامع الشرائط يك فردي را كه بتواند زمام اجتماع را به دست بگيرد انتخاب كنند كه فعلاً خبرگان بجاي مردم اين كار را مي‌كند، و بعد از انتخاب بر همه حتّي بر مجتهدين جامع الشرائط واجب است در اموري كه نظام متوقّف بر آن است از او متابعت كنند و او را در حفظ نظام ياري دهند، و اين است معناي ولايت فقيه و وجوب متابعت از او، كه در روايات مخالفت با او گناهش خيلي بزرگ است.
حدود اختيارات ولي فقيه در جهان
سؤال: اختيارات ولي‌ّ فقيه نسبت به خارج از مرزها چگونه است؟ و حيطه ولايت تا كجاست؟
جواب: اسلام مرز ندارد و احكام اسلام براي همه مسلمان‌هاست ولي در وضع فعلي چاره‌اي نيست جز آنچه الان هست.
