العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی اراکی (قدس سره):
اعمال منی
سؤال: آیا قربانی در مسلخ جدید که گفته می شود خارج از منی است مجزی است ؟
جواب: مجزی است.
سؤال: آیا ذابح باید مومن هم باشد؟
جواب: در صورتی که در خصوص سر بریدن نایب شده باشد و نیت را خودش بنماید شرط نیست.
سؤال: آیا کسی که برای انجام حج واجب اجیر شده است می تواند عوض حلق تقصیر کند؟ در فرض نیابت چه حکمی دارد؟
جواب: اگر سال دوم حج است سر تراشیدن لازم نیست هر چند از کسی که حج بجا نیاورده نایب یا اجیر شده باشد.
سؤال: آیا بانوان می توانند در شب رمی کنند؟ و در صورت جواز آیا این امر اختصاص به بانوانی دارد که از رمی در روز معذورند و یا به طور مطلق برای بانوان رمی در شب جایز است و آیا اختصاص به رمی روز دهم دارد یا نه؟
جواب: زنان در صورتی می توانند رمی روز یازدهم و دوازدهم را شب انجام دهند که روز نتوانند و معذور باشند که ان را انجام دهند و در اینجا زن بودن عذر نمی باشد ولی رمی جمره عقبه را می توانند در شب انجام دهند اگر شب دهم به منی رفتند و در اینجا زن بودن عذر است.
سؤال: در صورت جواز رمی آیا شب قبل باید انجام دهند و یا شب بعد هم می توانند انجام دهند؟
جواب: ظاهر این است که فرق نمی کند شب قبل باشد یا شب بعد.
سؤال: کسی که رمی در روز را ترک کرده است آیا می تواند شب را رمی کند یا باید روز بعد قضای ان را بجا آورد؟
جواب: اگر از رمی در روز معذور نباشد باید در روز بعد قضا کند.
سؤال: رمی جمرات از طبقه فوقانی جایز و مکفی است یا نه؟ و چنانچه بر اثر ازدحام جمعیت رمی در طبقه پایین باشد تکلیف چیست؟
جواب: مانع ندارد و کافی است.
سؤال: آیا رمی جمره عقبه از چهار طرف جایز است؟
جواب: بعید نیست که جمره عقبه مثل جمره اولی و ثانیه که خود محل جمره معیار است هر چند قسمتی از ان تاکنون متصل به کوه بوده و بعدا کوه را برداشته اند پس از چهار طرف رمی جایز است.
سؤال: اگر انسان از طبقه بالا در رمی جمرات به همان قسمت رمی نماید که از خود طبقه پایین رمی می کند کفایت می نماید و یا لازم است که حتما از طبقه پایین رمی شود؟ و چون جمرات تجدید بنا شده و ظاهرا بلندتر از سابقش هست و آیا رمی به قسمت بالای جمره کافی است یا لازم است به قسمت پایین رمی می نماید؟
جواب: رمی جمره از طبقه فوقانی به قسمت پایین و به قسمت بالای ان که تجدید بنا شده مانعی ندارد.
سؤال: قربانی در مسلخ جدید که بنا به نقل برخی خارج از منی است چه حکمی دارد؟ و در صورت متعذر بودن قربانی در منی تکلیف چیست؟
جواب: در صورتی که با تاخیر از روز عید ذبح در منی ممکن باشد تاخیر بیاندازد و الا در روز عید در مسلخ موجود ذبح کند و قید منی ساقط می شود و به واسطه تعذر ان.
سؤال: کسی که حلق راس را در خارج از منی انجام داده وظیفه اش چیست؟
جواب: حلق در غیر منی صحیح نیست و باید حلق و اعمال مترتبه بر آن اعاده کند و اگر به وطن بازگشته و نمی تواند برگدد باید در محل به قصد تحلل حلق کرده موی خود را بفرستد که در منی دفن شود و برای اعمال مترتبه بر ان نایب بگیرد.
سؤال: آیا برای صروره تقصیر جایز است یا حتما باید حلق کند و اگر به واسطه انکه سرش مجروح شده نتواند حلق کند وظیفه چیست؟
جواب: اگر می تواند تاخیر بیندازد باید صبر کند و گرنه هر چه می تواند بتراشد و تقصیر هم بکند و بنابراحتیاط صروره باید حلق کند.[1]
سؤال: ذبح حیوان با چاقوی استیل چه حکمی دارد (چنانچه اهل خبره استیل را هم نوعی آهن بدانند)؟
جواب: ذبح با غیر حدید کافی نیست و اگر استیل را عرفا حدید و اهن بدانند و نوعی از ان بدانند حقیقة نه مجازا کافی است.
سؤال: لطفا نظر مبارک را نسبت به تقسیم گوشت قربانی بیان فرمایید و هم اکنون که خوردن گوشت قربانی مکل و ممکن است باعث پدید آمدن بیماریهای میکروبی شود تکلیف چیست؟
جواب: به احتیاط واجب تقسیم کند به سه قسمت خودش و یک قسمت هدیه و قسمت دیگر صدقه بر مومنین.
سؤال: اگر حاجی در روز عید موفق به قربانی کردن نشد ایا می تواند شب قربانی کند و یا باید در روزهای آینده انجام دهد.
جواب: روز باید قربانی کند علی الاحوط.
سؤال: آیا حیوانی که به عنوان کفاره محرمات احرام ذبح می شود باید دارای شرایط قربانی باشد و آیا باید در منی ذبح کند و یا بعد از بازگشت به وطن هم می تواند انجام دهد؟
جواب: انچه از شرایط در قربانی لازم است در کفاره لازم نیست . کفاره محرمات احرام عمره را احوط ان است که در مکه ذبح کنند و برای تقصیر در حج باید در منی ذبح شود و اگر در این دو مکان ذبح نکرد می تواند در وطن خودش انجام دهد.
سؤال: مذبح فعلی خارج از منی است و در وادی محسّر واقع است ایا می شود ذبح را از روز عید تاخیر بیندازد و در فرض تاخیر آیا حلق و تقصیر را باید در روز عید انجام دهد و ترتیب ساقط می شود؟
جواب: به حسب جمع بین روایات ترتیب مستحب است ولی چون شهرت بر وجوب قائم شده احوط رعایت ترتیب است مهما امکن. و عند الضروره خلاف ترنیب مانعی ندارد و در فرض سوال اگر ذبح را تاخیر بیندازد تاخیر حلق جایز نیست و اگر با تاخیر از روز عید ذبح در منی ممکن نیست در روز عید در مسلخ موجود ذبح کنند و قید منی به واسطه تعذر ساقط می شود.
سؤال: کسی که متمکن از رمی روز یازدهم مثلا مباشرتا نمی باشد و شب قبل و بعد هم برایش میسر نیست آیا می تواند نایب بگیرد یا باید خودش روز سیزدهم اگر می تواند مباشرتا رمی کند؟
جواب: نایب گرفتن در وقت مقدم است بر قضا مباشرتا.
سؤال: در قضای رمی جمرات آیا لازم است از وظیفه قضایی روز یازدهم فارغ شود و بعدا به قضای روز دوازدهم بپردازد یا اینکه می تواند مثلا جمره اولی را به عنوان قضا و ثانیا به عنوان ادا رمی نموده بعدا به رمی جمره ثانیه بپردازد و همچنین جمره عقبه؟
جواب: اول قضای رمی روز گذشته را انجام دهد و بعد از آن واجب آن روز را انجام دهد.
سؤال: کسی که خمس نداده و با پول غیر مخمس احرام و قربانی می خرد در حج و عمره آیا عمل او صحیح است؟
جواب: چون حق این است که تعلق خمس از باب حق است نه اشاعه پس قربانی و لباس احرامی را که از آن خریده است ملک او شده هر چند معصیت کرده باشد و معامله صحیح است پس به احرام و قربانی ضرری نمی زند.
سؤال: آیا بدون ذبح با حلق احلال حاصل می شود و بعد از حلق که هنوز ذبح نشده اعمال مکه صحیح است یا خیر؟
جواب: احوط رعایت ترتیب بین رمی و ذبح و حلق است و هر گاه از روی فراموشی مخالفت کند ضرر ندارد و اگر عمدا باشد بنابراحتیاط باید ترتیب را مراعات کند.
سؤال: تراشیدن سر با تیغ برقی کفایت از حلق برای کسی که سال اول حج او می باشد می کند یا خیر؟
جواب: بعید نیست کفایت ان چون متعارف در حلق امروز با برق است گرچه در زمان سابق با تیغ بوده است.
سؤال: کسی که وظیفه اش حلق است اگر معذور شد مثل گروهی که می گفتند اگر ما حلق کنیم در وقت برگشت به کشورمان ما را دستگیر می کنند راه احلال برای انها چیست؟ علت دستگیری این است که اسلامی شناخته می شویم خلاصه با عذر از حلق وظیفه چیست؟
جواب: احوط برای معذور آن است که هر مقدار که می تواند از سر بتراشد بطوری که شناخته نشود و تقصیر هم بکند.
سؤال: آیا ترتیب در اعمال روز عید رمی و ذبح و حلق را لازم می دانید و آیا در این مسأله می شود به مجتهدی که ترتیب را شرط نمی داند رجوع کرد (در حال اختیار) و آیا در مطاف اجازه می فرمایید به مجتهدی مراجعه کنند که به توسعه در مطاف قائل است؟
جواب: رعایت ترتیب واجب است علی الاحوط و می توانند این احتیاط و سایر احتیاطات را به غیر رجوع کنند.
سؤال: آیا معذورین از رمی در روز می توانند شب دوازدهم برای روز دوازدهم رمی کنند و همان شب پس از نیمه شب به مکه بروند و دیگر به منی برنگردند یا باید صبر کنند تا بعد از زوال روز دوازدهم کوچ کنند؟
جواب: احوط ان است که صبر کنند تا بعد از زوال کوچ کنند.
سؤال: کسانی که از انجام رمی در روز و شب معذور هستند می توانند نائب بگیرند؟
جواب: باید نایب بگیرند که در روز از طرف انها رمی را انجام دهد.
سؤال: در رمی جمرات کسی که یک روز یا دو روز رمی نکرده و باید قضا کند و تفریق بین ادا و قضا و همچنین تفریق بین قضای یک روز و قضای روز بعد لازم است یه نه؟ و اگر لازم است چه مقدار باید فاصله باشد؟
جواب: همین که رمی های سه گانه روز قبل را انجام داد بلافاصله می تواند رمی های روز حاضر را انجام دهد و تفریق به معنای فاصله لازم نیست.
سؤال: شخصی در شب عید رمی نکرده و از رمی در روز عید هم معذور است قربانی و حلق نماید یا باید رعایت ترتیب شود و پس از رمی این دو واجب را ادا نماید و اصلا خلاف ترتیب در مناسک منی عمدا مفسد حج است یا نه؟
جواب: کسی که قادر بر رمی نیست نه در روز و نه در شب باید نایب بگیرد و بعد قربانی و حلق نماید و خلاف ترتیب در مناسک منی عمدا مفسد حج نیست و وجوب ترتیب تکلیفی است نه شرطی.
سؤال: کسی که در روز عید قربانی را انجام نداده به جهت عذری از اعذار فرموده اید حلق و تقصیر راانجام دهد آیا با این عمل از احرام خارج می شود؟
جواب: بله خارج می شود.
سؤال: زن و شوهری به حج مشرف شده اند و زن به خیال آنکه شوهر قربانی را برای او انجام داده اعمال حج را تمام کرده به ایران آمده حال متوجه شده که شوهر فقط برای خود قربانی کرده وظیفه زن چیست؟
سؤال: در ترتیب بین اعمال منی فرموده اید به حسب جمع بین روایات مستحب است ولی چون شهرت قائم است احوط رعایت ترتیب است مهما امکن؟ سوال ایت است که آیا این احتیاز فقط تکلیف است که اگر خلاف شود عمل صحیح است یا وضع است ترتیب شرط صحت می باشد و در هر صورت با وضع موجود که مردم همان روز عید در مذبح فعلی ذبح می کنند و بعد در منی حلق یا تقصیر می نمایند و توجهی به اینکه اگر قربانی را تاخیر بیندازند می توانند در منی ذبح کنند یا نمی توانند ندارد و احیانا بعضی توجه هم دارند و احتمال یا بالاتر از احتمال هم می دهند که بتوانند روزهای بعد قربانی کنند آیا با حلق مزبور از احرام خارج می شوند یا خیر و آیا می توانند اعمال مترتبه (اعمال مکه) را انجام دهند یا خیر هر چند قربانی آنها صحیح نباشد؟
جواب: مقتضای اصل ، برائت از وضع است.
سؤال: آیا در اعمال روز عید قربان ترتیب شرط است آیا می توان قربانی را قبل از رمی جمره عقبه انجام داد برای معذور و غیر معذور چه حکمی دارد؟
جواب: وجوب ترتیب در اعمال منی تکلیف است نه شرطی.
سؤال: آیا ذابح قربانی حج باید شیعه باشد یا اگر سنی هم باشد کفایت می کند؟
جواب: ذابح لازم نیست مومن باشد و خودش باید قصد قربت نماید.
سؤال: کسی که در ذبح از طرف دیگری وکیل شده آیا به فتوای مرجع تقلید خودش عمل می کند یا به فتوای مراجع تقلید موکل خود؟
جواب: به فتوای مرجع تقلید خودش عمل می کند.
سؤال: آیا در مسأله ذبح کسی که از طرف چند نفر وکالت دارد باید تک تک افراد را جداگانه هنگام ذبح مشخص کند یا همین که از طرف آنها وکالت دارد و به طور کلی چند گوسفند را ذبح می کند کافی است؟
جواب: ظاهرا باید تک تک افراد را هنگام ذبح مشخص کند.
سؤال: ذبح در شب برای کسی که در روز عید موفق به آن نشده است و برای مختار چه حکمی دارد؟
جواب: کفایت ذبح در شب محل اشکال است.
سؤال: آیا رمی جمره عقبه در شب عید توسط زنان معذورین یا وکالت از طرف ایشان در زمی شب عید صحیح است؟
جواب: زنان در شب عید می توانند رمی کنند ولو در روز عید متمکن از رمی باشند و غیر از انان در صورتی می توانند شب عید رمی کنند که از رمی روز معذور باشند.
[1] صروره: کسی که برای اولین بار حج بجا می آورد
