العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله):
وجوب تقليد
سؤال 1 -عمل بدون تقليد آيا مطلقاً باطل است يا بطلانش در صورتى است كه مطابق با تقليد صحيح نباشد؟
جواب:عمل بدون تقليد در صورتى محكوم به صحت است كه مطابق با فتواى مجتهدى كه فعلاً وظيفه تقليد از اوست.
سؤال 2 -مسائلى كه انسان غالباً احتياج دارد بايد ياد بگيرد حال مراد از احتياج احتياج فعلى است يا شأنى؟
جواب:مقصود اينست كه: مسائلى را كه مورد ابتلاء مى‌باشد كه اگر ياد نگيرد در مخالفت تكليف واقع مى‌شود ياد بگيرد. و اللّه العالم.
سؤال 3 -جوانان مسلمانى كه به واسطۀ گرايش به مسائل روشنفكرى تقليد از مجتهدين را قبول ندارند، اعمالشان بدون تقليد چگونه است؟
جواب:عمل بى‌تقليد محكوم به بطلان است مگر اينكه مطابق با فتواى مجتهدى كه فعلاً وظيفه آنها تقليد از او است باشد و در مورد عبادات با قصد قربت انجام گرفته باشد.
سؤال 4 -اين جانب 27 سال سن دارم، طى اين دوران از شخص بخصوصى تقليد نكرده‌ام، البته به تمام مسائل طورى عمل كرده‌ام كه مطمئنم وظيفۀ خود را انجام داده‌ام، علّت اينكه تا به حال از شخص بخصوصى تقليد نكرده‌ام اينست كه معتقدم علما در بسيارى از مسائل توافق نظر دارند و در موارد اختلاف هم بايد تحقيق و تفحص كرد كه حق با كداميك است، با اين كار تنها به فكر و عقيده يك نفر بخصوص متكى نخواهيم بود.
اين طرز فكر از موقعى در من ايجاد شد كه داستان پيامبرى حضرت ابراهيم را در سورۀ انعام خواندم، ايشان هر بار پديده‌اى را خداى خود اعلام مى‌كنند و با افول آن مى‌گويند اين خداى من نمى‌تواند باشد و. . . و در نهايت آن افول‌ناپذير پايدار را به عنوان پروردگار جهان برمى‌گزينند. آيا توجه به همين داستان نمى‌تواند براى ما حجّت باشد كه ما به جاى تقليد از علماى مختلف، در زمانهاى مختلف (در صورت فوت آنها) دستورات نزديك به يقين آنها را الگوى عمل قرار دهيم؟
جواب:علماء همچنانكه در بسيارى از مسائل فرعى اتفاق نظر دارند در بعضى از مسائل نيز اختلاف نظر دارند بنابراين، روش مذكور، مبرئ ذمّه نيست و داستان حضرت ابراهيم عليه السلام ربطى به مسأله تقليد ندارد بلكه مربوط به اصول دين است كه بر هر فردى لازم است كه به آن معتقد شود، علاوه بر اينكه آن حضرت براى الزام بت‌پرستان و بطلان عقيدۀ آنها از اين طريق وارد شد تا كاملاً فساد عقيدۀ آنها را ثابت نمايد نه اينكه خودش ابتداءً به چيزى معتقد بود و بعد به چيز ديگر، وشما با اين روش حكم خدا را نمى‌توانيد بطور يقين-كه براى شما عند اللّه حجت باشد-بدست آوريد و بهر حال وظيفه در مسائل مورد اختلاف تقليد از مجتهد اعلم زنده است. و اللّه العالم.
سؤال 5 -آيا تقليد از مجتهد جامع الشرائط مى‌بايست با اجازۀ وى باشد؟
جواب:اجازه لازم نيست. و اللّه العالم.
