العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قدس سره):
زکات غلاّت
سؤال 620:کسى زمینى را کشت کرده و با مالک قرار گذاشته است که بعد از برداشت محصول صدى سى من گندم به او بدهد، آیا زکات به این گندم تعلق مى گیرد؟
پاسخ: اگر کارگر در بذر شریک نباشد وسهمیه او تنها به جهت حق العمل و اجرت کارگرى باشد زکات ندارد. ولى اگر از مؤونه سالش زیاد بیاید، خمس دارد.
سؤال 621 :اگر کسىمقدارى زمین مزروعى را بدون اجاره یا مزارعه به دیگرى، رها کرده و به محل دیگر برودو برادرِ مالک آن را با زمین خودش کشت کند و محصول هر دو به حد نصاب باشد، آیا براو زکات واجب است؟
پاسخ: اگر گندم را براى خودش کشت کرده و به نصاب برسد، زکات آن واجب است و اجرت المثل زمین را به برادر مدیون خواهد بود. ولى اگر به قصد شراکت کشت کرده که مقدارى از گندم مال برادر باشد، در صورتى که سهم خودش به حد نصاب نرسد، زکات ندارد.
سؤال 622 :مالکى مقدارى زمین مزروعى خود را بصورت اجاره به دیگرى واگذار کرده و مال الاجاره از گندم آن تعیین شده، گندمى که از بابت اجرت به دست مى آید، اگر به تنهایى به حد نصاب برسدیا با گندم باقیمانده زمین در دست خود مالک برداشت مى شود به نصاب برسد، آیا متعلق زکات مى شود؟
پاسخ: گندمى که بابت مال الاجاره مى گیرد متعلق زکات نمى شود. اگرچه به حد نصاب برسد. بلى اگر گندمى که از زراعت و زمین در دست خودش برداشت مى کند به تنهایى به حد نصاب برسد، زکات دارد.
سؤال 623 :اینجانب در زمین خود گندم و جو کشت کرده ام و براى بدست آوردن محصول خرجهایى کرده ام، که از جمله آنها خرید یک تراکتور و مقدارى وسایل کشاورزى است، آیا مى توانم اینها را از حاصل کسر کنم و بعد اگر گندم به حدّ نصاب رسید، زکات بدهم؟
پاسخ: بلى، تمام مخارجى که براى بدست آوردن گندم و جو کرده اید استثنا کنید و اگر بدون تراکتور نمى توانید زراعت کنید، فقط استهلاک آن کسر مى شود و نیز اگر مقدارى از قیمت آن کاسته شود مى توانید آن مقدار را جزءمخارج حساب کنید، ولى باید توجه داشته باشید که اگر پیش از کم کردن اینها حاصل شمابه حد نصاب برسد، یعنى به 288 من، 45 مثقال کم برسد، بنابر احتیاط واجب باید زکات باقیمانده آن را بدهید.
سؤال 624 :در برخى روایات زکات برنج را مطرح کرده اند که حمل بر استحباب شده است، آیا با وضع فعلى که در بعضى مناطق به صورت وسیعى برنج مى کارند، نمى توان حکم به وجوب زکات آن داد. نظرمبارک خود را بیان فرمایید.
پاسخ: فعلا، فتوا عدم وجوب زکات درمثل برنج است
