فتاوای آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله)

سؤال 706 - ردّ مظالم يعنى چه و چه حكمى دارد و مصرف آن چگونه است؟ آيا در مصرف آن اجازه مجتهد لازم است؟

جواب: مظالم عباد به اموال و حقوقى گفته مى‏شود كه از روى ظلم از بندگان خدا گرفته يا به حقوق آنها تعدّى شده است كه در صورتى كه عين آنها باقى باشد و صاحبانشان معلوم باشند بايد به آنها داده شود و اگر عين موجود نيست بايد مثل يا قيمت آنها را پرداخت نمود و اگر حقوق آنها مورد تعدّى قرار گرفته بايد رضايت آنان را بدست آورد و در صورتى كه صاحبان آنها معلوم نباشد از مصاديق مجهول المالك است و همچنين هر نوع مال و حقّى كه از ديگران به عهده انسان تعلّق گرفته است و صاحبانشان معلوم نباشد از موارد مجهول المالك به حساب مى‏آيند كه بايد بعد از تلاش براى شناسائى صاحبان آنها و يأس از شناخته شدن آنان، بنابر احتياط با اجازه حاكم شرع به فقير صدقه داد.

سؤال 707 - اگر انسان قبل از بلوغ دزدى و يا حق كسى را ضايع و پايمال كرده باشد لازم است از صاحبان حق حلاليّت بطلبد يا خير؟

جواب: بلى لازم است بعد از بلوغ از آنان درخواست حليّت نمايد يا حقوق ضايع شده آنان را پرداخت نمايد.