العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > ربا:
فتاوای آیت الله العظمی اراکی (قدس سره)
سؤال: آیا جمله «لا ربا بین الولد و ولده» شامل ولد مع الواسطه و جد هم می شود؟
جواب: محل اشکال است و احوط مصالحه است.
سؤال: آیا حیل فرار از ربا که در مسأله 31 از ملحقات (العروة الوثقی) آمده است قبول دارید؟
جواب: غیر از راه اخر بقیه راه ها صحیح است ولی راه آخر که شرط قرض در ضمن صلح است قرض یجرالنفع است.
سؤال: آیا پدر و مادر می توانند از دختر یا پسر خود ربا و سود بگیرند و بالعکس؟
جواب: پدر می تواند از دختر یا پسر خود ربا و سود بگرد و بدهد اما مادر نمی تواند ربا بدهد یا بگیرد.
سؤال: زرگری است طلای شمش را به کارگری می دهد و در مقابل مزدی معین مثلا گرمی 40 تومان آن را به صورت گوشواره ، دستبند و غیره می سازد سپس طلای ساخته شده را در مقابل وزن مساوی از طلای شمش به دیگری می فروشد با اضافه اجرت ساخت بیشتر، مثلا گرمی 50 تومان، آیا چنین معامله ای صحیح است؟
جواب: در معامله مکیل و موزون باید مساوات باشد –در وزن- و زیاده حرام و ربای معاملی است بله اگر به صورت معامله مستقل باشد مانعی ندارد که طلای ساخته شده را به مبلغی بفروشد و سپس طلای شمش بخرد و اجرت را روی قیمت بکشد و یک جا حساب کند.
سؤال: آیا ربا و سودی که شخص از بانک گرفته به عنوان ربا باید به بانک برگرداند یا حکم مجهول المالک دارد و باید صدقه بدهد؟
جواب: باید به مالک اصلی برگرداند و بنابر مالک شدن دولت، به بانک برگرداند و با فرض معلوم بودن مالک، صدقه نمی شود داد.
سؤال: در مورد استثنای از حرمت ربا فرموده اند: «لا ربا بین الوالد و ولده» آیا اختصاص به پدر دارد یا فرزند هم می تواند از پدر ربا بگیرد؟
جواب: مقتضای بینیّت و اطلاق آن جواز اخذ از دو طرف است و تقییدی به آن وارد نشده.
سؤال: شخصی ملکی را خریده و دو ثلث از آن را نقد پرداخته و ثلث ثمن را یک ساله و برای تاخیر یک سال مقداری بهره مین کرده آیا این شرط جایز است؟
جواب: اگر مقدار بهره جزء ثمن شده باشد مانعی ندارد و اگر مقداری از ثمن دین است بر ذمه مشتری و برای مدت و تاخیر ادای دین بهره ای قرار داده ربا است و حرام و شرط فاسد است.
سؤال: متاعی را فروخته نسیه و شرط کرده که اگر سر مدت پول را ندهد مقدار معینی را بدهد آیا این شرط نافذ است؟
جواب: این شرط ربا است و حرام چون در مقابل مدت و تاخیر از اجل سود قرار گرفته.
[برای آشنایی بیشتر به مسائل ربا به بحث بانک ها و قرض نیز مراجعه کنید]
