فتاوای آیت الله العظمی گلپایگانی (قدس سره)

سؤال 33 - 1 - در ممالك غير اسلامى كه معاملات و اقتصاد، و بازرگانى وابسته به بانكها است، در حال ريختن پول به اين بانكها طبق قوانين بانكى بايد به صاحب پول بهره بدهند، حال كسى كه پولش را بدون معامله بهره، در بانك بخواباند، و بگويد كه من پولم را مىگذارم سه ماه در اين بانك بماند، در حالى كه صاحب پول مىداند كه در آخر اين سه ماه، بهره پولش را كه طبق قوانين بانكى تعيين شده است به او مىدهند، آيا در حالى كه معامله بهره، نكرده است گرفتن بهره معين شده جايز مىباشد يا نه؟

 2 - در ممالك غير اسلامى كه معاملات بازرگانى وابسته به بانكها مىباشد، هر گاه به كسى وام دهند، طبق قوانين بانكى، از وام گيرنده، بهره مىگيرند آيا وام گرفتن، از اين بانكها جايز است يا نه؟

جواب 1 و 2 - اگر مقصود از ممالك غير اسلامى ممالكى باشد، كه ساكنين آنها كفارند، گرفتن ربا هم از بانكهاى آنها عيبى ندارد، و اگر مقصود ممالكى است كه اهالى آنها مسلمانند ولى حكومتهاى آنها ملتزم به احكام اسلام نيستند، گرفتن سود از بانكهاى آنها ربا و حرام است ولى اگر پول به قصد محفوظ ماندن در آن بانكها گذاشته شود، و قصد معامله ربائى نداشته باشد و خود بانك مبلغى زيادتر بدهد ظاهرا خالى از اشكال است، و پرداخت ربا مطلقا به مسلمان و كافر حرام است.

سؤال 34 - در توضيح المسائل فرموده‌ايد مسلمان مىتواند از كافرى كه در پناه اسلام نيست ربا بگيرد و همينطور پدر و فرزند و زن و شوهر مىتوانند از يكديگر ربا بگيرند بفرمائيد آيا اين حكم مخصوص به رباى معاملى است يا اعم از معاملى و قرضى و ديگر اين كه مادر و فرزند هم مىتوانند از يكديگر ربا بگيرند يا خير؟.

جواب حكم مذكور اعم است و مادر و فرزند نمىتوانند از يكديگر ربا بگيرند.