العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > ذبح (سر بریدن حیوان):
فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله)
رو به قبله نبودن ذبيحه
سؤال: در كشورى كه اخيراً بازديد انجام شد وسايل و ماشين به صورتى تعبيه شده كه امكان روبه قبله نمودن حيوان نمى‌باشد. با ذابح هم که صحبت كردم، گفت مى‌دانم روبه قبله نيست ولى من «بسم الله» را مى‌گويم.
با توجه به اينكه فراورده‌هاى اين كشور به كشورهاى اروپا نيز به نام گوشت حلال صادر مى‌شود خواهشمند است حكم ذبيحه‌اى را كه رو به قبله نيست بفرماييد با علم به اينكه ذابح هم مى‌داند روبه قبله نيست.
جواب: اگر يقين حاصل شود كه ذبيحه را با ترك استقبال قبله عالماً عامداً ذبح نموده آن ذبيحه حلال نيست ليكن از كجا چنين علمِ شخصى نسبت به موارد خاصه براى مكلف حاصل مى‌شود؟ و در هر صورت با فرض عدم اطلاع از چگونگى ترك استقبال قبله، ذبيحه محكوم به حليت است.
ذبيحه اهل سنّت
سؤال: آيا ذبيحه اهل سنت براى شيعه مذكى مى‌باشد يا نه؟ بعضى از فقهاى اهل سنت اتجاه به قبله را شرط نمى‌دانند، در اين صورت ذبح آنها چه حكمى دارد؟
جواب: ذبيحه مسلمان محكوم به حليت است و اخلال به استقبال ذبيحه از روى جهل مضرّ به حليت نيست.
ذبح مرغ توسط ماشين
سؤال: آيا مرغ مى‌تواند توسط ماشين ذبح شود و آيا گوشتش حلال مى‌شود؟ حيوانات ديگر چطور؟
جواب: در ذبح مرغ و هر حيوان ديگر علاوه بر وجوب رو به قبله بودن و ذکر «بسم الله» و آهن بودن آلت ذبح و مسلمان بودن ذابح بايد عمل ذبح به نحوى باشد که مستند به ذابح گردد مثل آنکه چند مرغ را بخواباند و تيغه ماشين را بکشد تا گردن آنها را ببرد.
حکم گوشت تذکيه نشده
سؤال: در بعضى محافل شنيدم كه گوشت حيوان حلال گوشت را كه ذبح شرعى نشده مى‌توان با يک «بسم الله» خورد، لطفاً توضيح دهيد؟
جواب: خوردن گوشت حيوانى كه ذبح شرعى نشده است، حرام است و ذکر بسم الله موجب حليت آن نمى‌شود.
شرايط تذکيه ماهى
سؤال: شرايط تذكيه ماهى حلال گوشت چيست؟
جواب: شرطش اين است كه زنده از آب بگيرند و در خارج آب جان دهد.
ذبح توسط غيرمسلمان
سؤال: شنيده‌ام که خوردن گوشت ذبح شده توسط يهودى جايز است آيا درست است؟
جواب: ذبح غير مسلمان حلال نيست، هر چند ساير شرايط تذكيه شرعيه را مراعات كرده باشند.
ذکر بسم الله براى ذبح
سؤال: قبل از ذبح گوسفند يادم بود که بسم الله بگويم ولى موقع ذبح يادم رفته بگويم اگر قبل از جان دادن بسم الله يادم بيايد بگويم چه حکمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال اشکال ندارد.
جدا کردن سر حيوان قبل از خارج شدن روح
سؤال: در هنگام سر بريدن حيوان اگر قبل از مفارقت روح از جسم سر حيوان بصورت كامل جدا شود، حكم گوشت ذبح شده و فعل صورت گرفته چيست؟
جواب: اين کار حرام است ولى گوشت آن حرام نمى‌شود و حلال است.
شرايط ذبح صحيح حيوان در حال مرگ
سؤال: الف: در صورتى كه حيوان در حال مرگ باشد، آيا با بريدن جوزك مى‌توان حيوان را حلال كرد؟
ب: آيا اين بريدن نيز بايد رو به قبله باشد؟
ج: در صورتى كه در فرض «2» حيوان حلال مى‌شود سر حيوان چه حكمى دارد؟
جواب: الف) اگر زنده باشد و فرصت بريدن اوداج اربعه (رگهاى چهارگانه گردن حيوان) باشد، حلال مى‌شود.
ب) همه شرايط را بايد داشته باشد.
ج) اگر موقع قطع اوداج اربعه سر متصل به بدن بوده است، سر نيز حلال است.
ذبح حيوانات وحشى
سؤال: در چه صورتى پوست حيوانات درنده‌اى مثل گرگ و پلنگ پاك مى‌شود؟
جواب: حيوانات حرام گوشتى كه درنده و گوشتخوار هستند مانند گرگ و پلنگ، اگر آنها را به دستورى كه در رساله‌هاى عمليه ذكر شده سر ببرند يا با تير و مانند آن شكار كنند، پاك مى‌شوند.
منبع: پایگاه اینترنتی معظم له
