احکام > خوردنیها و آشامیدنی ها:

فتاوای آیت الله العظمی وحید خراسانی (مدظله)

خوردن ماهی که شخص غیر مسلمان آن را از آب گرفت

سؤال  807 : آیا خوردن ماهی‌هایی که شخص کافر آن را از آب گرفته و نام خدا را بر زبان نبرده و در رستوران یا مغازه‌های افراد غیر مسلمان به فروش می‌رسد جایز است؟

جواب: کسی که ماهی را صید می‌کند لازم نیست مسلمان باشد و در موقع گرفتن آن نام خدا را ببرد ولی مسلمان باید گرفتن آن را دیده باشد یا از راه دیگر یقین پیدا کند یا حجت شرعیه داشته باشد که زنده از آب گرفته شده یا در تور، در آب مرده باشد؛ و اگر این ماهی در دست کافری باشد که از دست مسلمان نگرفته باشد اگرچه بگوید آنرا زنده گرفته‌ام حرام می‌باشد، مگر اینکه بیّنه یا شخص ثقه‌ای که ظنّ بر خلاف گفتة او نباشد، خبر دهد که او را زنده گرفته است.

ذبح حیوانات با دستگاه

سؤال  808 : ذبح کردن حیوانات با دستگاه چه حکمی دارد؟ دستگاها دو جور هستند یک نوع دستگاه همزمان مثلا 60 مرغ را سر میبرد آیا یک تسمیه برای همه کافیست؟ یک نوع دستگاه به تدریج میبرد مثلا در 60 ثانیه 60 مرغ یعنی فاصله ها یک ثانیه است آیا برای هر مرغ یک تسمیه گفته شود یا اینکه برای 2 یا 3 مرغ چون فاصله عرفی بین سر بریدن و تسمیه وجود ندارد و عرفاً صدق تسمیه میکند یک تسمیه کافی است؟ و تسمیه را باید چه کسی بگوید؟

جواب: اگر همزمان سر میبرد گفتن یک تسمیه در صورتی که به نحوی باشد که عرفاً صدق کند بر همه تسمیه گفته شده کافی است و همچنین در صورتی که به تدریج باشد گفتن یک تسمیه نسبت به مقداری که عرفا صدق میکند که تسمیه بر آنها گفته شده کافی می‌باشد و تسمیه را باید کسی که ذبح میکند بگوید، و بنابر احتیاط واجب سر حیوان را پیش از بیرون آمدن روح از بدنش جدا نکند.

قطع نخاع و بریدن تمام سر قبل از خروج روح

سؤال  809 : آیا قطع کردن نخاع در هنگام ذبح حیوان و نیز قطع سر حیوان قبل از جان دادن چه حکمی دارد؟

جواب: بنابر احتیاط واجب سر حیوان را پیش از بیرون آمدن روح از بدنش جدا نکند ولی اگر از روی غفلت یا به جهت تیزی چاقو سر جدا شود اشکالی ندارد و همچنین بنابر احتیاط واجب نخاع را عمداً قطع نکند و در صورتی که عمداً نخاع را قطع کند حلیت ذبیحه محل اشکال است.

 ذبح شتر مرغ

سؤال  810 : آیا شترمرغ همچون شتر باید نحر شود یا مانند مرغ ذبح شود؟

جواب: باید ذبح شود.

خوردن گوشت جنین گوسفند

سؤال  811 : بعد از سر بریدن گوسفند گاهی در شکم او جنینی دیده می‌شود، آیا خوردن آن جایز است؟

جواب: در صورتی‌که زنده از شکم مادر بیرون بیاید و آن را به دستوری که در شرع معین شده سر ببرند حلال وگرنه حرام می‌باشد و در صورتی‌که مرده بیرون بیاید چنانچه خلقت آن بچه کامل شده باشد و مو یا پشم در بدنش روییده باشد و بواسطة شکار یا سر بریدن مادرش مرده باشد و بیرون آوردن بچه از شکم مادر بیشتر از اندازة متعارف تأخیر نشده باشد پاک و حلال است.

خوردن شربت های خوراکی که از روغن ماهی گرفته شده

سؤال  812 : آیا خوردن شربت‌های تقویتی که از کشورهای غبر مسلمان وارد شده و از جنس روغن ماهی می‌باشد جایز است؟

جواب: در صورتی که از بلاد کفّار وارد شده اگر احراز نکرده باشیم که شخص کافر آن را به نحو صحیح تزکیه نموده یعنی آن را زنده از آب گرفته و یا در تور، در آب مرده باشد حرام است. ولی اگر تزکیه آن را توسط کافر احراز کرده باشیم ولی نمی‌دانیم آن ماهی فَلس داشته یا نه بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

 خوردن ماهی و میگو در رستوران‌های خارجی

سؤال  813 : آیا خوردن ماهی و میگو در رستوران‌های خارجی که ذبح اسلامی ندارند چه حکمی دارد؟

جواب: اگر فلس داشتن ماهی را احراز کردید و همچنین تذکیه آن را احراز نمودید خوردن آن جایز است و الّا جایز نیست و در میگو احراز  تذکیه لازم است.

خوردن گوشت و سایر غذاها در خارج از کشور

سؤال  814 : استفاده کردن از غذاهای مسیحیان (اعم از مواد غذایی گوشتی و غیر گوشتی) جایز است؟

جواب: استفاده از مواد غیر گوشتی در فرض عدم علم به نجاست آن مشکلی ندارد اما خوردن مواد گوشتی در صورتیکه احراز حلال بودن آن حیوان و ذبح شرعی آن را نکرده باشید جایز نیست.

ماهی که در فَلس داشتن آن شک باشد

سؤال  815 : آیا خوردن بعضی انواع ماهی‌هایی که شک داریم که فلس دارند یا نه جایز است؟

جواب: اگر در اینکه این نوع ماهی فلس دارد شک داشته باشید باید بنا را براین بگذارید که خوردن آن حرام است.

خوردن میگو

سؤال  816 : آیا میگو حلال بوده و خوردن آن جایز است؟

جواب: خوردن ميگو حلال است.

حلال بودن کوسه ماهی

سؤال  817 : کوسه ماهی حلال است یا حرام؟ اگر کارشناس اعلام کرد که کوسه فلس دارد می‌توان به حکم وی اطمینان کرد؟

جواب: كوسه ماهی حرام است و اهل خبره اعلام كرده اند كه كوسه ماهی پولک و فلس ندارد و واقع خارجی آن را تصديق می‌كند و ميزان فلسی است كه با چشم ديده شود نه با دستگاه های ذره بيني.

خوردن گوشت خرگوش

سؤال  818 : آیا خوردن گوشت خرگوش جایز است؟

جواب: خوردن گوشت خرگوش حرام است.

خوردن خرچنگ و خرگوش و خارپشت و اسب و الاغ

سؤال  819 : گوشت خرچنگ، خرگوش، خارپشت، اسب و الاغ حلال است يا حرام؟

جواب: گوشت خرچنگ و خرگوش و خارپشت حرام و اسب و الاغ مکروه می‌باشد.

خوردن گوشت کلاغ و کبوتر و گنجشک و بلبل

سؤال  820 : آیا خوردن گوشت کلاغ و گنجشک و کبوتر و بلبل در صورتی‌که ذبح شرعی شوند جایز است؟

جواب: خوردن گوشت کلاغ حرام ولی گوشت کبوتر و گنجشک و بلبل حلال می‌باشد

خوردن ماهی زنده

سؤال  821 : آیا خوردن بعضی از ماهی‌های کوچک زنده (که برای درمان بعضی بیماری‌ها هم تجویز شده است) جایز است؟

جواب: خوردن ماهی زنده جایز است هرچند احتیاط مستحب خودداری کردن است.

خوردن ژلاتین

سؤال  822 : حکم خوردن مواد غذائی که از کشورهای غیر اسلامی وارد می‌شود و مشتمل بر ژلاتین است، چیست؟

جواب: اگر بداند که ژلاتین از اجزاء حیوانی است که احراز تذکیه اش نشده، خوردنش جایز نمی‌باشد و اگر نمی‌داند که ژلاتین موجود در این مواد غذائی از اجزاء حیوان است یا خیر و علم به نجاست آن ندارد، خوردن آن مانعی ندارد.

خوردن غدد (دشول)

سؤال  823 : آیا خوردن غدد که آن را دشول می‌‌گویند جایز است؟

جواب: خوردن غدد (دشول) حرام است.

 خوردن سوسیس و کالباس

سؤال  824 : آیا با احتمال وجود غدّه چربی (دشول) در حیوان و مخلوط شدن آن در هنگام تولید سوسیس و کالباس در آنها، سوسیس و کالباس حرام است؟

جواب: بعضى از اجزاى حيوانات حلال گوشت حرام است و آنها از اين قرار است: 1 ـ خون 2 ـ فضله 3 ـ نرى 4 ـ فرج 5 ـ بچه دان 6 ـ غدد كه آن را دشول مى گويند 7 ـ تخم كه آن را دنبلان مى گويند 8 ـ چيزى كه در مغز كله است و به شكل نخود مى باشد 9 ـ مغز حرام كه در ميان تيره پشت است 10 ـ زهره دان 11 ـ سپرز (طحال) 12 ـ بول دان (مثانه) 13 ـ حدقه چشم و بنابر احتياط واجب از پى كه در دو طرف تيره پشت است و از چيزى كه در ميان سم است و به آن ذات الاشاجع مى گويند اجتناب شود. با توجه به مسألۀ فوق، اگر شما مى دانيد كه در سوسيس و كالباس و هر ماده خوراكى ديگرى از موارد فوق استفاده مى شود نمى توانيد از آن استفاده كنيد و در صورتى كه علم و يقين به اين مطلب نداريد خوردن اين مواد خوراكى در صورتى كه از بازار مسلمين خريده شده جايز مى باشد و با احتمال وجود اين موارد، اين مواد خوراكى حرام نمى شود

خوردن دلستر و ایستک

سؤال  825 : آیا خوردن ایستک و دلستر حرام می‌باشد؟

جواب: اگر در آنها مادّۀ مست کننده نباشد و همچنین در ساخت آن از چیز نجس استفاده نشده باشد و ضرر مهمّی برای سلامتی نداشته باشد خوردن آن مانعی ندارد.

 خوردن چیزی که برای انسان ضرر مهمی دارد

سؤال  826 : آیا خوردن غذا یا چیزی که ضرر مهمی برای انسان دارد از جهت شرعی اشکال دارد؟

جواب: خوردن و آشامیدن چیزی که برای انسان ضرر مهمی دارد حرام است.

استعمال تریاک

سؤال  827 : آیا استعمال تریاک از لحاظ شرعی جایز است؟

جواب: استعمال آنچه ضرر قابل اعتنا و مهمی داشته باشد مثل تریاک چه ضرر مهم آن به جهت آن باشد که مقدار زیادی از آن را استعمال نموده و چه از جهت اعتیاد به آن باشد حرام است.

 تخمیر ماءالشعیر

سؤال  828 : آیا تخمیر ماءالشعیر باعث حرام شدن آن می‌شود؟

جواب: اگر تخمير باعث مسكر بودن ماء الشعير شود نجس ميشود و حرام است.

خوردن مسکر به مقدار کم

سؤال  829 : خوردن مشروب تا اندازه‌ای که ازحالت طبیعی خارج نشود چه حکمی دارد؟

جواب: حرام است و از گناهان کبیره می‌باشد و در صورتی که یک قطره هم خورده شود حکم همین است.

خوردن و آشامیدن خبائث

سؤال  830 : آیا خوردن و آشامیدن چیزهایی که طبع مردم از آنها متنفّر است جایز می‌باشد؟

جواب: خوردن و آشامیدن خبائث که طبیعت انسان از آن متنفر است مثل بول حیوان حلال گوشت جایز نیست. ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند در صورت نیاز به آنها برای مداوا مانعی ندارد.

خوردن شیر زن توسط شوهر

سؤال  831 : آیا شوهر می‌تواند از شیری که همسر او به بچه‌اش می‌دهد بیشامد؟

جواب: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

خوردن نیم خوردۀ گربه و بول شتر

سؤال  832 : آیا خوردن نيم خوردۀ گربه و بول شتر مستحب است؟

جواب: نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک است و خوردن آن مکروه است ولی نیم خورده گربه مکروه نیست، خوردن و آشامیدن چیزهای خبیث که طبیعت انسان از آن متنفر است جایز نیست ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند در صورت نیاز به آنها برای مداوا مانعی ندارد.

خوردن گوشت مشکوک

سؤال  833 : اگر در حلال بودن یا حرام بودن گوشت خاصی شک داشته باشیم آیا می‌توانیم آن را بخوریم؟

جواب: در صورتی که بدانیم آن گوشت از نوع حلال است ولی در این‌که تزکیه شده (مثلا در گوسفند و مانند آن طبق دستور شرع ذبح شده یا در ماهی به نحو شرعی از آب گرفته شده باشد) شک داشته باشیم، اگر از بازار مسلمانان خریداری شده باشد یا در دست مسلمانی بوده و در آن تصرفی نموده که دلالت بر تزکیه آن نماید مثل اینکه (آن را در معرض فروش گذاشته) پاک بوده و حلال است و در صورتی که نمی‌دانیم این گوشت از نوع حلال است (مثل گوشت گوسفند) یا از نوع حرام (مثل گوشت خوک) حکم به حلال بودن آن می‌شود.

غذا خوردن در خانة ارحام

سؤال  834 : آیا غذا خوردن در خانة برادر و خواهر یا عمو و عمه و خاله و دایی بدون اجاز گرفتن از آنها جایز است؟

جواب: غذا خوردن در خانة ایشان در صورتی که به نحو متعارف بوده و علم به کراهت آنها نداشته باشیم جایز است.

فرو بردن آب بینی و خلط سینه

سؤال  835 : گاهی خلط سینه و یا آب بینی وارد فضای دهان می‌شود آیا فروبردن اینها اشکالی دارد؟

جواب: فرو بردن آب بینی و خلط سینه که در دهان آمده حرام نیست.

نشستن سر سفرة شراب

سؤال  836 : آیا جایز است سر سفره ای که در آن شراب گذاشته شده بنشینیم یا از آن سفره غذا بخوریم؟

جواب: نشستن سر سفره ای که در آن شراب گذاشته شده و غذا خوردن از آن سفره در صورتی که انسان یکی از آنها حساب شود حرام است.