احکام >
تقلید:
در چه صورت اعمال بدون تقلید مکلّف در گذشته صحیح است؟ (14)
↵
آیات عظام: امام خمینی، اراکی، بهجت، وحیدخراسانی، سیستانی، نوری همدانی: درصورتي صحيح است كه یا:
الف: بفهمد به وظيفه واقعي خود رفتار كرده است(1)؛
ب: عمل او با فتواي مجتهدي كه وظيفه اش تقليد از او بوده یا با فتواي مجتهدي كه فعلاً بايد از او تقليد كند مطابق باشد(2).
(1) آیةالله العظمی وحیدخراسانی، سیستانی: الف: مطابق با واقع باشد؛
(2) آیات عظام: اراکی، وحید خراسانی: ب: عمل او با فتوای مجتهدی که فعلا باید از او تقلید کند مطابق باشد.
آیةالله العظمی سيستاني: ب: اعمال او مطابق با فتواي مجتهدي باشد كه اكنون مي تواند مرجع او باشد صحيح است و در غير اين صورت اگر جاهل قاصر بوده و نقص عمل از جهت اركان و مانند آن نبوده است عمل صحيح است و همچنين است اگر جاهل مقصر بوده است و نقص عمل از جهتي بوده است كه در صورت جهل صحيح است مانند جهر به جاي اخفات يا به عكس و همچنين اگر كيفيت اعمال گذشته را نداند كه محكوم به صحّت است بجز در مواردی كه در منهاج ذكر شده است.
آیةالله العظمی بهجت: و عباداتي را كه قبلاً انجام داده با قصد قربت انجام داده باشد.
آیةالله العظمی نوری همدانی: مگر عمل را طوري انجام داده باشد كه از گفته آنان به احتياط نزديكتر باشد كه دراين صورت هم صحيح است.
***** **** *****
آیةالله العظمی امام خامنه ای: اگر اعمال آنان موافق احتياط يا مطابق با واقع يا با نظر مجتهدى باشد که وظيفه دارند از او تقليد کنند، محکوم به صحّت است.
آیات عظام: خوئي،تبریزی: اگرمكلف مدتي اعمال خودرابدون تقليدانجام دهد،سپس ازمجتهدي تقليد نمايد ، در صورتي كه آن مجتهد به صحّت اعمال گذشته حكم نمايد آن اعمال صحيح است و الّا محكوم به بطلان است (تبريزي: نكته : نظر به اينكه استحباب اغلب اعمال مستحبي كه در اين رساله آمده است ثابت نشده است لذا بايد به نيت رجاء آورده شود ، يعني هنگام عمل چنين قصد شود كه اين عمل را به اميد آنكه مطلوب و خواسته خداوند باشد بجا مي آورم ، مگر در مواردي كه تصريح به ثبوت استحباب شود.)
آیات عظام: گلپايگاني، صافي گلپایگانی: در صورتي صحيح است كه مطابق با واقع انجام شده باشد و اگر عبادي بوده به قصد قربت آن را بجا آورده باشد. و راه به دست آوردن مطابق شدن آن با واقع اين است كه يا بعد علم پيدا كند كه مطابق با واقع بوده يا آنكه مطابق فتواي مجتهدي كه فعلا وظيفه اش تقليد از اوست واقع شده باشد.
آیةالله العظمی فاضل لنکرانی: اگر مكلفي مدتي عبادات خويش را بدون تقليد انجام داده و مقدار آن عبادات را نداند در اين صورت اگر بداند آن عبادات را مطابق با فتواي مجتهدي كه بايد از او تقليد مي كرده است انجام داده ، آن عبادات صحيح است و در غير اين صورت واجب است به مقداري كه يقين به فوت آن دارد ، قضاء كند ، البته در صورتي كه مرجع تقليد فعلي او قضاء را واجب بداند؛ و احتياط مستحب اين است كه به مقداري قضا كند كه علم به برائت ذمّه پيدا كند.
آیةالله العظمی شبیری زنجانی: اگر مکلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد ، و پس از آن از مجتهدی تقلید نماید، در صورتی که این مجتهد اعمال گذشته را صحیح بداند آن اعمال صحیح است و اگر باطل بداند محکوم به بطلان است و چنانچه نسبت به صحت آن اعمال احتیاط کند مکلف به وظیفه احتیاطی عمل می کند.
آیةالله العظمی مکارم شیرازی: هرگاه کسی مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام داده، سپس تقلید کند، اگر اعمال سابق مطابق فتوای این مجتهد باشد صحیح است وگرنه نظر مرجع خود را درباره ان سوال کرده و مطابق آن عمل کند؛ همچنین است اگر بدون تحقیق کافی از مجتهدی تقلید نموده.
آیةالله العظمی سبحانی: اگر مکلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد، سپس تقلید کند در صورتی اعمال سابق او صحیح است که مطابق فتوای مجتهدی باشد که اکنون از او تقلید می کند و گرنه باید اعاده کند.
آیةالله العظمی مظاهری: اگر مکلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام می داده است باید از آن به بعد از یک مجتهد جامع الشرایط زنده تقلید کند و اعمال گذشته را حمل بر صحت کند.
منبع: توضیح المسائل مراجع؛ مسأله 14 - أجوبةالإستفتائات سـؤال 7