ضمان

1- قتل با اعتقاد به واجب القتل بودن مقتول

 چنانچه کسی با اعتقاد به این که فردی به لحاظ ارتکاب بعضی اعمال، یا داشتن برخی عقاید، واجب القتل است، اقدام به قتل وی نماید، در حالی که چنین اعمال و عقایدی شرعا مجوز قتل نمی باشد، لطفا بفرمایید قتل واقع شده چه نوع قتلی می باشد؟

 پاسخ:در فرض سؤال قتل شبه عمد محسوب مى شود.

2- ضمان اسباب متعدد در جبران خسارت

 سؤال:لطفاً در مورد میزان ضمان اسباب به دو سؤال زیر پاسخ دهید:

1ـ هرگاه چند سبب در فاصله زمانى متفاوت باعث ورود خسارت مالى یا معنوى به فردى شود، از دیدگاه فقهى چه راه حلّى در کشف مسؤول اصلى و جبران خسارت وجود دارد؟

2ـ هرگاه چند سبب در فاصله زمانى هماهنگ باعث ورود خسارت مالى یا معنوى به فردى شوند، کدام یک مسؤول است؟ و مسؤولیّت به چه نحو بین آنها تقسیم مى شود؟

پاسخ: 1 و 2: هر کدام از اسباب به مقدار تأثیرى که در پدید آمدن آن حادثه داشته ضامن هستند. و در صورتى که میزان تاثیر هر یک مشخّص نباشد، نخست به کارشناسان مورد اطمینان مراجعه مى شود. اگر مشخّص نشد، خسارت در بین همه آنها به طور مساوى تقسیم مى گردد.

3- محدوده رفع حکم اکراهی

 سؤال:محدوده رفع حکم اکراهى تا کجاست؟ حقّ اللّه، حقّ النّاس، یا کلّیه محرّمات؟

پاسخ: در صورت اکراه، همه احکام، جز ریختن خون بى گناهان، برداشته مى شود. ولى این در صورتى است که اکراه نسبت به مکره علیه بر امر مهمّى باشد.

4- اضرار به غیر در صورت اکراه

سؤال: آیا به واسطه اکراه اضرار به غیر نیز مجاز خواهد بود؟ در صورت جواز، آیا حدیث رفع با حدیث لاضرر تعارض پیدا نمى کند؟

پاسخ: در صورت اکراه، اضرار به غیر جایز است، و ادّله اکراه حاکم مى باشد; زیرا بسیارى از موارد اکراه، مشتمل بر اضرار به غیر است; مانند اکراه بر قبول پستى از پستهاى حکومت، ولى مسأله ضمان در جاى خود محفوظ است.

5- عدم تحقق اکراه در صورت قدرت بر رفع تهدید

سؤال: آیا غیر قابل رفع بودن تهدید، شرط تحقّق اکراه است؟ آیا در این شرط تفاوتى بین احکام وضعیّه و تکلیفیّه وجود دارد؟

پاسخ: در صورتى که کسى بتواند با تهدید مقابله کند، اکراه صدق نمى کند.

6- یافتن راه فرار از عمل اکراه شده

 سؤال:آیا یافتن راه فرار از عمل مکره علیه واجب است؟

 پاسخ:در صورتى که از طریق توریه امکان خلاصى باشد، احتیاط آن است که از این راه استفاده کنند.

7- حکم اکراه در صورت تهدید به عدم النفع

سؤال: آیا تهدید به عدم النفع، در تحقّق اکراه مؤثّر است؟

 پاسخ:اکراه در صورت عدم النّفع صدق نمى کند.

8- خرید ضمانت برای وام

سؤال: سلام علیکم

شخصی میخواهد وام بگیرد و برای آن وام احتیاج به ضامن دارد ولی کسی را ندارد ضمانت او را به عهده بگیرد. آیا این شخص میتواند درازای پرداخت مبلغی به اشخاص دیگر ضمانت بخرد ؟حکم این پول و معمله از لحاظ شرعی چیست ؟

 پاسخ:اشکالی ندارد.