تفاوت فتوا و حکم

تقلید (آیت الله العظمی مکارم مدظله)

تفاوت فتوا و حکم

سؤال1:تفاوت بین فتوا و حکم از کجا سرچشمه مى گیرد که فتوا فقط بر مقلّدین لازم العمل است اما حکم بر جمیع افراد؟ اگر دو فقیه احکام مختلف دهند چه وضعى پیش مى آید؟ اصلا فقیهى که حاکمیّت عامّه ندارد آیا حکمش بر امّت نافذ است؟

پاسخ:به کتاب «انوارالفقاهه» ما مراجعه نمایید.

نفوذ حکم حاکم

سؤال2: آیا حضرت عالى حکم حاکم را نافذ مى دانید، بنابراین اگر مرجعى حکم کرد آیا بر همه حتّى مراجع دیگر واجب است عمل کنند؟

پاسخ:بر همه واجب است عمل نمایند مگر این که خلاف آن، یقینى باشد.

محدوده حجیت قول یا فتوی مجتهد

سؤال3: آیا باید به تمام دستورات مرجع تقلید بدون چون و چرا عمل کرد،مثلآ اگر مرجع تقلیدهم مانند امام معصوم که به شخصی فرمودند که برود داخل تنور پر از آتش، چنین دستوری دهد آیا عمل به آن صحیح است؟ (این مثال فقط برای روشن تر شدن موضوع بیان شده است:

پاسخ:مرجع تقلید چنین دستوری نمی دهد (نمی تواند: قول و فتوای او برای مقلد حجت است و باید عمل نماید

و آنچه می گوید باید مستند به قرآن و روایات معصومین یا اصول و قواعد عملیّه باشد.

حکم حکومتی برای مقلدین مراجع دیگر

سؤال4:در صورتی که در زمینه سیاسی یا اجتماعی حکمی از جانب رهبری جهت عامه شیعیان صادر شود آیا برای مقلدین دیگر مراجع تکلیف می آورد ؟در زمینه های دیگر چطور و چرا ؟

پاسخ:در مسائل حکومتی حکم ولی فقیه مطاع است.

دلیل حکم عمل به احتیاط در برخی مسائل

سؤال5:چرا مراجع حکم به احتیاط می کنند؟ مثلا می گویند بنابر احتیاط نماز را دوباره بخوانید. مگر دین کامل نیست؟

پاسخ:دین کامل است ولی گاه مدارک اثبات یک مسئله فرعی کاملاً شفاف نیست و در اینگونه موارد حکم به احتیاط می کنند.