العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > شرایط وضو:
شرط یازدهم: مباشرت
شرط یازدهم1: آن که 2 شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد3 و اگر دیگری او را وضو دهد4، یا در رساندن آب به صورت و دستها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است5.
1- مکارم: شرط دهم «مباشرت» است، یعنی:...
2- صافی: آن که در حال اختیار...
3- مظاهری: و اگر دیگری بخواهد صورت و دستهای او را بشوید یا مسح سر و پاهای او را بکشد، حتّی اگر با کمک خود او باشد، جایز نیست و وضو باطل است، امّا کمک در رساندن آب به او مانند گرفتن شلنگ، مبطل وضو نیست.
4- فاضل: و یا کمک کند وضو باطل است.[پایان مسأله]
5- وحید: یا در شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
زنجانی: و کمک کردن در مقدّمات وضو مکروه است؛ بنابراین اگر کسی آب در کف دست انسان بریزد و انسان با آن آب وضو بگیرد وضو باطل نیست.
بهجت: و منظور، کمک در اصل شستن و مسح کردن است، ولی اگر در مقدّمات اینها کمک بگیرد مثل اینکه دیگری آب را به صورت او بریزد ولی شخص، خودش صورت را بشوید مانعی ندارد.
مکارم: ولی کمک در مقدّمات وضو اشکال ندارد.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۸۶: کسی که می‌خواهد وضو بگیرد باید همه‌ی کارهای وضو را خودش انجام دهد، و اگر دیگری او را وضو دهد یا در رساندن آب به صورت و دستها و مسح سر و پاها به او کمک کند، وضو باطل است.
جوادی آملی: شرط يازدهم: كارهای وضو را در صورت توانايی، خود وضوگيرنده انجام دهد و اگر ديگری او را وضو دهد ـ برای مثال در رسانیدن آب به صورت و دست و شستن آن‌ها كمک كند يا مسح سر و پاهای او را به عهده بگيرد ـ وضو باطل است.
مسأله286- کسی که نمی تواند وضو بگیرد1 باید نایب بگیرد که او را وضو دهد. و چنانچه مزد هم بخواهد، در صورتی که بتواند2 باید بدهد. ولی باید خود او نیت وضو کند3 و با دست خود مسح نماید و اگر نمی تواند، باید نایبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد و اگر این هم ممکن نیست باید از دست او رطوبت بگیرند و با آن رطوبت، سر و پای او را مسح کنند4 و احتیاط واجب5 در صورت امکان، ضمّ تیمّم است6.
1- زنجانی: کسی که به تنهایی نمی تواند وضو بگیرد باید با کمک دیگری وضو بگیرد و اگر این مقدار نیز نمی تواند...
2- خوئی، تبریزی: و مضرّ به حالش نباشد...
وحید: و دادن مزد، حرجی نباشد...
3- فاضل: باید بنابر احتیاط واجب خود او و نایب، هر دو نیّت وضو کنند...
وحید: و بنابراحتیاط واجب نایب هم نیّت نماید...
4- گلپایگانی، خوئی، تبریزی، صافی، زنجانی، نوری، وحید ، سبحانی، مظاهری: [پایان مسأله].
مکارم: ولی در این صورت احتیاط واجب این است که تیمّم هم بکند.
5- فاضل: احتیاط مستحب....
6- بهجت: احوط این است که تیمّم هم بنماید اگر در تیمّم کردن محذوری نبوده یا محذور کمتری باشد.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۸۶: کسی که به خاطر بیماری و امثال آن نمی‌تواند خودش وضو بگیرد باید از کسی بخواهد که به مقداری که نمی‌تواند، او را در کارهای وضو کمک کند. البته خود وضو گیرنده باید نیت وضو کند و در صورتی که بتواند، با دست خود عمل مسح را انجام دهد، و اگر نتواند، نایب دست او را گرفته و با آن مسح می‌نماید، اگر از این کار هم عاجز باشد نایب از دست او رطوبت گرفته و مسح می‌کند، و اگر این شخص کف دست نداشته باشد برای مسح، رطوبت از ساعد او می‌گیرد و اگر ساعد هم نداشته باشد رطوبت از صورت او گرفته و سر و پا را با آن مسح می‌کند.
سیستانی:مسأله ۲۸۵- کسی که نمی تواند خود وضو بگیرد باید از دیگری کمک بگیرد هرچند شستن و مسح کشیدن با مشارکت هر دو باشد ـ و چنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند و مضرّ به حالش نباشد باید بدهد ـ ولی باید خود او نیت وضو کند و با دست خود مسح نماید، و اگر مشارکت خود شخص ممکن نباشد باید از شخص دیگر بخواهد که او را وضو بدهد، و دراین صورت احتیاط واجب آن است که هر دو نیّت وضو نمایند و اگر ممکن نباشد باید نائبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد و اگراین هم ممکن نباشد باید نائب از دست او رطوبت بگیرد و با آن رطوبت، سر و پای او را مسح کند.
مسأله 287-هر کدام از کارهای وضو را که می تواند به تنهایی انجام دهد، نباید در آن کمک بگیرد.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
