العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > موارد تیمم:
دوم از موارد تیمم: (مشقّت بیش از حدّ)
دوم از موارد تیمّم[1]
(مسأله 664) اگر بواسطه پیری1 یا ترس از دزد و جانور و مانند اینها یا نداشتن وسیله ای که آب از چاه بکشد، دسترسی به آب نداشته باشد، باید تیمّم کند2 و همچنین است اگر تهیّه کردن آب یا استعمال آن به قدری مشقّت داشته باشد که مردم تحمّل آن را نکنند3.
1- خوئی، سیستانی، زنجانی: یا ناتوانی...
وحید: به واسطه ناتوانی...
2- فاضل، سیستانی: [پایان مسأله].
3- خوئی، تبریزی، زنجانی: ولی در صورت اخیر چنانچه تیمّم ننماید و وضو بگیرد وضوی او صحیح است.
وحید: اگر تهیّه کردن آب یا استعمال آن به قدری مشقّت داشته باشد که تحمّلش برای شخص میسّر نباشد.
سبحانی: اگر تهیّه کردن آب یا استعمال آن برای شخص او مشقّت زا باشد.
امام خامنه ای رجوع کنید به مسٔله ۶۴۸.
*****
مکارم: مسأله 622- هرگاه آب در چاه باشد و بواسطه عدم توانایی یا نداشتن وسیله، دسترسی به آب ندارد باید تیمّم کند؛ و همچنین اگر مشقّت فوق العاده داشته باشد که عادتاً مردم آن را تحمّل نمی کنند.
(مسأله 665) اگر برای کشیدن آب از چاه، دلو و ریسمان و مانند اینها لازم دارد 1و مجبور است بخرد، یا کرایه نماید، اگر چه قیمت آن چند برابر معمول باشد2 باید تهیّه کند3، و همچنین است اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند، ولی اگر تهیّه آنها به قدری پول می خواهد که نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نیست تهیّه نماید4.
1- زنجانی: اگر برای کشیدن آب از چاه ابزاری مانند دلو و ریسمان لازم دارد ...
2- بهجت: در صورتی که اجحاف نباشد...
3- جوادی آملی: اگر برای كشيدن آب از چاه، ابزاری لازم دارد، بايد آن را تهيه كند، اگرچه قيمت آن، چند برابر نرخ رایج باشد...
4- زنجانی: اگر تهیّه آب برای او مشقّت غیر قابل تحمّل دارد یا مستلزم هتک حیثیت او باشد، واجب نیست.
وحید: اگر تهیّه انها به قدری پول می خواهد که در صورت پرداخت ان به عسر و حرج می افتد واجب نیست تهیّه نماید.
سیستانی: اگر تهیه آنها به‌قدری پول میخواهد که نسبت به حال او ضرر دارد و باعث می‌شود وی در سختی فوق العاده قرار گیرد، واجب نیست آنها را تهیه نماید.
*****
مکارم: مسأله 623- اگر برای بیرون آوردن آب از چاه وسایلی لازم است، باید تهیّه کند یا کرایه نماید، هرچند به چند برابر قیمت معمول باشد، اما اگر تهیّه وسایل یا خریدن خود آب وضو آنقدر هزینه می خواهد که نسبت به حال او ضرر دارد، واجب نیست.
سبحانی: مسأله 568- اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند باید آن را بخرد، ولی اگر تهیّه آنها به قدری پول می خواهد که نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، تهیّه آن واجب نیست.
(مسأله 666) اگر ناچار شود که برای تهیّه آب قرض کند، باید قرض نماید ولی کسی که می داند یا گمان دارد که نمی تواند قرض خود را بدهد1 واجب نیست قرض کند.
1- بهجت: کسی که می ترسد نتواند قرض خود را بدهد...
زنجانی: کسی که نمی تواند قرض خود را بدهد...
وحید: کسی که می داند یا اطمینان دارد که نمی تواند قرض خود را بدهد جایز نیست قرض کند.
جوادی آملی: کسی که می داند یا اطمینان دارد نمی تواند قرض خود را بپردازد قرض کردن واجب نیست.
(مسأله 667) اگر کندن چاه مشقّت ندارد، به احتیاط واجب باید برای تهیّه آب، چاه بکند.
این مسأله در رساله آیات عظام مکارم و سبحانی نیست.
*****
اراکی، فاضل: 661، خوئی، گلپایکانی، تبریزی، صافی 675، سیستانی 656، بهجت 570، مظاهری، 555، مسأله: اگر کندن چاه مشقّت.ندارد، باید برای تهیّه آب چاه بکند*.
.سیستانی: مشقّت زیاد...
.زنجانی: مشقّت غیر قابل تحمّل...
.فاضل: مشقّتی که معمولا تحمّل نمی شود...
*بهجت: مگر اینکه ضرر غیر مالی مهمّی در این کار باشد که به خاطر آن، دیگر این کار واجب نباشد.
وحید: مسأله 674- اگر کندن چاه حرجی نباشد ، باید برای تهیّه آب چاه بکند.
(مسأله 668) اگر کسی مقداری آب بی منّت1 به او ببخشد باید قبول کند .
1- فاضل: که معمولاً تحمّل نمی شود...
مکارم: بدون منت فوق العاده...
*****
زنجانی: مسأله 564- اگر کسی مقداری آب به او ببخشد باید قبول کند، مگر منّتی داشته باشد که غیر قابل تحمّل باشد یا مستلزم هتک حیثیت وی باشد.
1- زنجانی: دوم: دسترسی نداشتن به آب موجود سیستانی: دوم: عدم دسترسی به آب.
