کسی که شغل او سفر کردن است

احکام مسافر- آیت الله العظمی فاضل قدس سره

کسی که شغل او سفر کردن است

سؤال 500 :اینجانب راننده یک شرکت مسافربرى مى باشم. اکنون دوازده روز مرخصى گرفته ام و بنا دارم به مدت یک هفته به همراه خانواده ام به مشهد مقدس مسافرت کنم، آیا در سفر مشهد نمازم قصر است یا تمام؟ و آیا بعد از دوازده روز که به کارم برمى گردم در سفر اوّل نمازم قصر است یا تمام؟

پاسخ: در فرض سؤال، در سفر مشهد مقدس نماز شما قصر است. ولى پس از بازگشت به کار خودتان چون ده روز در یک جا نمانده اید در سفر اول نمازتان تمام است. بلى اگر ده روز در وطن خود یا در غیر وطن با قصد اقامت بمانید، در سفر اول نمازتان شکسته است.

سؤال 501 :راننده اى در بین راه ماشینش خراب شده و مجبور است براى تهیّه وسایل یدکى، با ماشین دیگرى به شهرستانى در پنج فرسخى برود و برگردد. با توجه به اینکه ماشین، وسیله شغل و کار او مى باشد، آیا در این سفر، که براى تهیّه لوازم ماشین سفر کرده نمازش قصر مى شود یا این سفر جزء سفر شغلى محسوب مى شود؟

پاسخ: این سفر شغل محسوب نمى شود و احکام مسافر را دارد.

سؤال 502 :فرموده اید: کسى که شغلش مسافرت است اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند چه قصد ماندن ده روز را داشته باشد و چه بدون قصد بماند، باید در سفر اول که مى رود نماز را شکسته بخواند. حال اگر کسى در غیر وطن خود ده روز بماند وظیفه اش در سفر اول چیست و آیا فرقى بین قصد ده روز و عدم قصد وجود دارد؟

پاسخ: اگر قصد ده روز در غیر وطن کرده، در سفر اولى که بعد از ده روز مى رود نماز را شکسته بخواند. ولى اگر ده روز در غیر وطن بدون قصد اقامت مانده در سفر اول بنابر احتیاط واجب نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند.

سؤال 503 :اینجانب اهل قم مى باشم و شغلم رانندگى است که مسافر به تهران مى برم. در یکى از سفرها ده روز با قصد اقامه در تهران ماندم و مجدداً مسافر به قم آوردم و بنا دارم باز مسافر ببرم، بفرمایید سفر اول من تا کجا پایان مى یابد؟

پاسخ: وقتى از تهران سفر خود را آغاز کردید و به قم رسیدید سفر اول شما محقق شده و همین که مجدداً و بدون ماندن ده روز در قم، مسافر بردید سفر دوّم شما شروع و

فروش نرفته لذا آنرا به شهر کرد برده، آیا همین که به شهر کرد رفته، سفر دوم است و نماز را تمام بخواند؟

پاسخ: سفر اول از وطن به مقصد (اصفهان) است و از آنجا به مقصد دیگر (شهر کرد) سفر دوم محسوب مى شود و باید نماز را تمام بخواند. نماز تمام و روزه صحیح است.

سؤال 504 :شخصى که شغلش مسافرت بوده، بعد از ماندن ده روز در وطن جنسى را از شهر خود به اصفهان که فاصله آن بیش از هشت فرسخ است برده و جنس در آنجا

سؤال 505 :شخصى که شغلش سفر است و اهل آبادان مى باشد، در سفر شغلى به بندرعباس رفته است و تا یک ماه در حال تردد مانده تا اینکه کشتى آمده و با او به سفر دریا رفته، آیا در سفر اول نمازش شکسته است یا تمام؟

پاسخ: در فرض سؤال نماز در سفر اول قصر است. چون سى روز مترددّاً ماندن بمنزله قصد اقامت عشرة و قاطع سفر است.

سؤال 506 :در فرض فوق اگر بدون قصد، ده روز مانده در سفر اول چه وظیفه اى دارد؟

پاسخ: در این صورت، در سفر اول احوط جمع بین قصر و اتمام است.

سؤال 507 :پیلهورها که هر روز یا هر هفته در مسافرت مى باشند و کارشان پیلهورى است، تکلیف آنان نسبت به نماز و روزه چه مى باشد؟

پاسخ: پیلهور حکم راننده را دارد.

سؤال 508 :سربازى از شهرستان به یکى از پادگانهاى تهران آمده و مأموریتش گشت زنى در اطراف تهران تا شعاع بیش از مسافت شرعى است و مقرّش در تهران است. نماز و روزه او چگونه است و سفر اول وى چه وقت و کجا پایان مى یابد، که از سفر دوم نماز را تمام و روزه را بگیرد؟

پاسخ: در فرض سؤال وقتى از شهرش به مقصد تهران حرکت کرد و به پادگان رسید، سفر اولش محقق شده و با شروع گشت زنى، سفر دوم شروع و باید نماز را تمام و روزه را بگیرد.

سؤال 509 :اینجانب در پاسگاه نگهبان مى باشم و عدّه اى در حوزه محل کار بیش از چهار فرسخ به گشت زنى مشغول مى باشند. لطفاً وظیفه ما را نسبت به نماز و روزه بیان فرمایید؟

پاسخ: افرادى که شغلشان نگهبانى در پاسگاه است، در صورتى که از وطنشان چهار فرسخ یا بیشتر فاصله دارند و رفت و آمد مى کنند، حکم مسافر را دارند و نمازشان در پاسگاه قصر است. مگر اینکه قصد ده روز کنند. ولى افرادى که شغل آنها گشت زنى در حوزه محل کار است، و تا مسافت چهار فرسخ و بیشتر گشت زنى مى کنند، در گشت زنى، نمازشان تمام و روزه صحیح است.

سؤال 510 :برادران سپاهى که کارشان گشت زنى با اتومبیل در محدوده بیش از چهار فرسخ خارج از شهر مى باشد، حکم نماز و روزه آنها به چه صورتى است؟

پاسخ: اگر شغلشان گشت زنى است، نمازشان تمام و روزه صحیح است.

سؤال 511 :افرادى که در مسافت شرعى، نامه هاى پستى را ردّ و بدل مى کنند، و یا سیم هاى تلفن و یا لوله هاى گاز و امثال آنرا تعمیر مى کنند. یا براى تعمیر راه آهن در حال گشت زنى در مسافت شرعى هستند، حکم نماز و روزه آنها چیست؟

پاسخ: اشخاصى که مانند نامه رسان و یا مسؤول تدارکات هستند که باید چیزهایى را با خود ببرند بطورى که کار آنان به نحو دوره گردى است، نمازشان تمام و روزه آنها صحیح است و همچنین افرادى که مانند کارمند یا مهندس راه آهن و غیره که بین راهها سرکشى مى کنند به طورى که صدق کند کار آنان به نحو دوره گردى است، نمازشان تمام و روزه صحیح است.

سؤال 512 :شخصى از اهل «اصفهان» در «شهرضا» که حدود 20 فرسخ است باغى خریده و در آنجا لوازم زندگى فراهم کرده و دوره سال، روزهاى جمعه به آن باغ مى رود و گاهى شب جمعه هم در آنجا مى ماند، و فقط براى تفریح و آب و هوا به آنجا رفت و آمد مى کند، نماز و روزه او چگونه است؟

پاسخ: چون شغل او سفر نیست، نمازش شکسته است و روزه اش را هم در آنجا باید افطار کند.

سؤال 513 :اگر کسى بدون نیاز به سفر دائماً سفر کند تا کثیرالسفر شود، آیا حکم کثیرالسفر را دارد؟

پاسخ: مناط در قصر و اتمام این است که سفر شغل شخص محسوب شود مثل راننده و دوره گرد که نمازش تمام است. ولى اگر شغل شخص سفر نباشد بلکه شغل او در سفر است، مثل دانشجویان، معلمان، کارگران کارخانه ها نمازشان به احتیاط واجب شکسته است، هرچند کثیرالسفر باشند.