آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره)

پاسخ: بسمه تعالی معتکف نمی تواند برای انجام غسل مستحبی از مسجد خارج شود

سؤال:ـ شـخـصـی در حال اعتکاف احتیاج به طهارت پیدا می کند ومجبور است خارج مسجد رود اگر طهارت در نزدیک ترین محل مستلزم توقف زیاد در خارج مسجد باشد ، می تواند به جایی دیگر برود که زمان کمتری معطل می شود؟

پاسخبسمه تعالی در فرض زمان کمتر مانعی ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اعـتـکـاف چـیست ؟آیا توقف در مسجد بدون قصد عبادت اعتکاف به شمار می آید یا قصد عبادت هم لازم است ؟

پاسخ: بسمه تعالی ـ اعـتـکـاف توقف در مسجد است ( با شرایطی که در پاسخ های آیندهذکر می شود ) و لازم نیست به قصد عبادت دیگری باشد ، گرچه احتیاط مستحب است ، واللّه العالم

سؤال:ـ اعتکاف واجب است یا مستحب ؟

پاسخ: بسمه تعالی اعتکاف فی نفسه مستحب است و به واسطه نذر و شبه آن واجب می شود ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا اعتکاف را به نیابت از کسی که مرده است و یا زنده است می توان انجام داد ؟

پاسخ: بسمه تعالی به نیابت از میت مانعی ندارد ، ولی به نیابت از حی اشکال دارد ،واللّه العالم

سؤال:ـ شرایط اعتکاف چیست ؟

پاسخ: بسمه تعالی شـرایط صحت اعتکاف عبارت است از :ـ ایمان ،ـ عقل ،آنیت قربت ،ـ روزه ،ـ کمتر از سـه روز نـبـاشـد ،ـ در مـسـجـدجـامـع شهر باشد ،ـ اذن کسی که در جواز اعتکاف اذن او معتبراست ،ـ ادامه دادن توقف در مسجدی که اعتکاف را در آن شروع کرده و خارج نشدن از آن مسجد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا در اعتکاف قصد وجوب ( اگر واجب باشد ) و یا قصداستحباب لازم است یا خیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی لازم نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ زمان نیت اعتکاف چه وقتی می باشد ؟آیا اول شب می شود نیت کرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی زمان نیت اعتکاف وقت شروع اعتکاف است که طلوع فجرمی باشد و با استمرار نیت از اول شب هم مانعی ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر از روی اشتباه برای اعتکاف وجوبی نیت استحباب ( و بالعکس ) نماید تکلیف چیست ؟

پاسخبسمه تعالی ضرری به اعتکاف ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا مسافر می تواند معتکف شود ؟

پاسخ: بسمه تعالی چـنانچه بتواند روزه بگیرد مثل این که روزه در سفر را نذرکرده یا برای حاجت سه روز در مدینه روزه بگیرد ، اعتکاف اومانعی ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا کسی می تواند نذر کند که در شهری دیگر معتکف شود

پاسخبسمه تعالی مانعی ندارد ، باید روزه اش در آنجا صحیح باشد .و نذر اعتکاف در شهر دیگر نذر روزه نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر کـسـی زمـانـی نـیت اعتکاف کند که روز عید ـ که روزه درآن حرام است ـ بین ایام اعتکافش واقع شود چه حکمی دارد ؟

پاسخ: بسمه تعالی اعتکاف مزبور باطل است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا بیشتر ازروز می توان اعتکاف کرد به طوری که آن زیاده قسمتی از یک روز یا قسمتی از یک شب باشد ؟

پاسخ: بسمه تعالی مانعی ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ کسی که پنج روز در اعتکاف بوده ، آیا روز ششم بر اوواجب است یا خیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی واجب است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ منظور از روز در اعتکاف چیست ؟

پاسخ: بسمه تعالی از طلوع فجر تا مغرب است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا در محقق شدن اعتکافروز تلفیقا کافی است یاخیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی کافی نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا اعتکاف فقط باید در مسجد جامع شهر باشد ؟و اگر درشهری مسجد جامع متعدد است تکلیف چیست ؟

پاسخ: بسمه تعالی اعـتـکاف باید در مسجد جامع شهر باشد و اگر مسجد جامع درشهری متعدد شد می توان در هر یک از آنها اعتکاف نمود ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا در اعتکاف زن اجازه شوهر و در اعتکاف فرزند اجازه ولی لازم است ؟

پاسخ: بسمه تعالی اگـر خـروج زن از منزل جایز باشد اعتکاف او مشروط به اذن نیست ، لکن باید منافی با حق شوهر نباشد .و در اعتکاف فرزنداجازه والدین لازم نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر کسی از روی فراموشی محل اعتکاف را ترک کند ،اعتکافش چه حکمی دارد ؟

پاسخ: بسمه تعالی ظاهر این است که اعتکافش باطل می شود ، واللّه العالم .

سؤال:ـ انـجـام غـسـل در مـسـجـد بـرای معتکف چه حکمی دارد ؟وآیا بین غسل جنابت و غسل مستحبی دیگر فرقی وجود داردیا خیر

پاسخ: بسمه تعالی چـنـانـچـه مکث او در مسجد حرام نباشد ـ مثل مستحاضه و کسی که غسل مس میت بر عهده او مـی باشد ـ اگر بتواند در مسجدغسل کند و موجب تلویث مسجد نباشد باید در مسجد غسل کند ،والا بـایـد در خـارج مـسـجد غسل کند لکن برای غسل مستحب نمی توان از مسجد خارج شد .و چنانچه مکث در مسجد حرام باشد مثل جنب اگر زمان غسل کردن در مسجد اکثر از زمان خروج نـباشد و بتواند در مسجد غسل کند ـ و موجب تلویث مسجد نباشد ـ باید در مسجد غسل کند و الا باید خارج شود ودر خارج از مسجد غسل کند ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر کسی در بین اعتکاف مرتد شود اعتکافش چه حکمی پیدا می کند ؟

پاسخ: بسمه تعالی اعتکافش باطل است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا برگشت نیت از اعتکاف به غیر آن جایز است یاخیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر جایز نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیـا روزه اعـتـکـاف فقط باید به قصد اعتکاف باشد یا روزه استیجاری و تبرعی هم می تواند بگیرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی لازم نیست به نیت اعتکاف باشد با هر روزه ای می توان اعتکاف کرد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر کـسـی نـذر کند که اعتکاف انجام دهد ، آیا می تواند درایام اعتکاف روزه استیجاری بگیرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی مانعی ندارد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا اعتکاف مستحبی را می توان قطع کرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی قـبل از تمام شدن دو روز ، قطع آن مانعی ندارد .و بعد از آن اتمامش واجب است و نمی توان قطع کرد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر نـذر کـنـد در ایام معینی معتکف شود و در اعتکاف روزه هم بگیرد ، آیا می تواند روزه واجب به نذر دیگر یا اجاره رابگیرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی مانعی ندارد ، واللّه العالم ،

سؤال:ـ اگـرروز یـا بـیـش ازروز معین را برای اعتکاف نذر کند وناگهان روز سومش با عید تلاقی کند اعتکافش چه حکمی دارد ؟

پاسخ: بسمه تعالی نذرش باطل است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر کسی نذر روز ورود زید را ( مثلا ) معتکف شود نذر اوچه حکمی دارد ؟

پاسخ: بسمه تعالی نـذر او صحیح است وو باید روزهایی که احتمال ورود زید رامی دهد معتکف شود .و در روزی که زید آمد باید اعتکاف آن روزرا تمام کند و دو روز دیگر به آن ضمیمه کند ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر کسی اعتکاف یک ماه را نذر کند ، آیا شب اول هم جزء همان ماه است ؟

پاسخ: بسمه تعالی شب اول هم جزء آن ماه است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر اعتکاف یک ماه را نذر کند و ماه ناقص باشد تکلیف اوساقط می شود یا نه ؟

پاسخبسمه تعالی ساقط می شود ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر کسی نذر کند به مقدار یک ماه معتکف شود ، آیامی تواند اعتکافهای یک روزه به طور متفرق بگیرد ؟

پاسخ: بسمه تعالی در فـرض مـزبـور می تواند ده اعتکاف سه روزه به طور متفرق انجام دهد .و چنانچه نذر کند سی اعتکاف ایجاد کند باید سی بار یک روزه معتکف شود ، و به هر یک از آن روزها دو روز دیگرضمیمه کـنـد کـه مجموع ایام اعتکاف نود روز می شود .واگر نذرکند یک روز تنها را معتکف شود بدون ضمیمه کردن دو روزاعتکافش باطل است ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر کسی نذر کند روزهای معینی را معتکف باشد و از آن ایام معین تخلف نماید ـ یک روز یا بیشتر ـ آیا قضا بر او واجب است یا خیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی بنابر احتیاط قضای آن واجب است ، و اللّه العالم .

سؤال:ـ اگر اعتکاف چهار روز را نذر کند و پیوستگی آن چهار روزرا شرط ننماید و روز چهارم را بر خلاف نذرش عمل کند ، و ازاعتکاف خارج شود ، وظیفه اش چیست ؟

پاسخ: بسمه تعالی باید اعتکاف آن روز را به جا آورد و دو روز دیگر به آن ضمیمه کند ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگر زمان معینی را برای اعتکاف نذر کند ، ولی آن اعتکاف را به جهت فراموشی یا نافرمانی یا زیادی اضطرار ترک نماید ،قضا بر او واجب است یا حیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی بنابر احتیاط قضای آن را به جا آورد ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر کـسـی نـذر کـنـد مـاه شعبان را از اول تا آحر معتکف شود ،اما به دلیل ابری بودن یا محبوس بودن ابتدا و انتهای ماههاراتشخیص ندهد تکلیف او چیست ؟

پاسخ: بسمه تعالی روزی را که شک دارد که آخر ماه رجب است یا اول ماه شعبان بنا می گذارد بر این که از ماه رجب اسـت و اعتکاف آن روز لازم نیست و روزی را که شک دارد آخر ماه شعبان است یا اول ماه رمضان بنا می گذارد بر این که اخر ماه شعبان است و باید آن روز را هم معتکف شود ، واللّه العالم .

سؤال:ـ آیا در اعتکاف وحدت مسجد شرط است حتی اگر دومسجد به هم پیوسته و متصل باشند ؟

پاسخ: بسمه تعالی وحـدت مـسـجد شرط است و دو مسجدی که به هم متصل هستنداگر یک مسجد حساب شوند اعتکاف در آن دو مانعی ندارد ، و اگردو مسجد حساب شوند جایز نیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ مـکـانـهـایی که شک داریم جزء مسجد است یا نه ـ مثل بام وسرداب و آن قسمتهایی که به مسجد افزوده شده ـ حکم آن چیست؟

پاسخ: بسمه تعالی بر مکان مشکوک حکم مسجد بار نمی شود واعتکاف در آن جایزنیست ، واللّه العالم .

سؤال:ـ اگـر مـحل خاصی از مسجد را برای اعتکاف خود معین نماید ، آیا قصد چنین تعینی تحقق می یابد یا خیر ؟

پاسخبسمه تعالی قصد مزبور اثری ندارد وتعین پیدا نمی کند ، واللّه العالم .

سؤال:ـ مسجد جامع بودن محلی به چه وسیله ای و از چه راهی محرز می شود ؟آیا حکم حاکم کافی است یا خیر ؟

پاسخ: بسمه تعالی به علم ، اطمینان ، و اشتهار بین اهل بلد ، و نیز به بینه و بلکه به خبر عدل و ثقه هم ثابت می شود .و هـمچنین در صورتی که حاکم در مورد ترافع ، حکم به مسجد بودن مکانی بکند مسجدبودن آن ثابت می شود ، واللّه العالم