ورشکسته

سؤال 1: اگر «عین» مال فروشنده ای در اموال شخص مفلس (ورشکسته) موجود است که حق دارد عین مال خود را بردارد و ببرد اما اگر غرما (طلبکاران) از مال خودشان یا از مال مفلس حاضرند طلب او را بدهند آیا در این صورت فروشنده باز حق فسخ دارد یا نه؟

جواب: خیار دارد و نمی توانند او را الزام کنند.

سؤال 2 : در صورت فوق اگر خود ورشکسه مال جدیدی پیدا کرده و می خواهد طلب فروشنده را بدهد آیا باز هم فروشنده حق بردن عین مال خود را دارد یا نه؟

جواب: حکم مسأله قبل را دارد.

سؤال 3 : اگر تاجر ورشکسته قبل از صدور حکم افلاس دکانی را اجاره کرده و مال الاجاره را نپرداخته آیا صاحب دکان حق فسخ دارد یا نه؟

جواب: محل اشکال است و احوط تخلّص به صلح است.

سؤال 4 : اگر غرما، دربارۀ ورشکسته ارفاق کردند و مال او را تقسیم نکرده اند و اجازه دادند که تجارت کند ولی تاجر دوباره ورشکسته شد آیا طلبکاران اخیر در اموال سابق با غرمای سابق سهیم می شوند یا خیر؟

جواب: همه غرما سابق و لا حق در مال موجود حق دارند.

سؤال 5 : اگر شخص مفلس و ورشکسته ای هم به بانک بدهکار باشد و هم به دیگر افراد و مالی هم داشته باشد آیا باید بین همۀ غرما به نسبت تقسیم شود یا بانک ها مقدمند، و آیا بانک ها حق دارند بستانکاری خود را تمام و کمال حتی با فرع و بهره بگیرند و سایر طلبکاران را محروم سازند یا خیر؟

جواب: همۀ غرما در یک مرتبه هستند مگر عین مال یکی از آن ها موجود باشد و همچنین در مال مرهون که نزد یکی از طلبکارها باشد مرتهن احق از دیگران است در استیفاء حقش از آن.