حجّیّت اسناد

سؤال 37 : محترماً از حضرت إمام استدعاء دارم بفرمائید:

آیا اسناد مملکتی و یا نوشته های عادی که به امضاء علماء بزرگ و با مهر آنان ممهور باشد در فصل خصومت می تواند مثل «شاهد» حجیت باشد؟ یا فصل خصومت منحصر به علم و إقرار و بینه و یمین است و به غیر اینها نمی شود فصل خصومت کرد؟

جواب: اسناد کتبی حجیت شرعیه ندارند. مگر آنکه برای قاضی موجب علم باشد.

سؤال 38 : مساحت و وضعیت دو یا چند ساختمان و ملک مجاور آنها با مساحت و وضعیت معینه در سند ثبتی هر یک مغایرت دارد ( یعنی مساحت زمین بعضی از آنان کمتر از آن است که در سند قید شده و مساحت زمین بعضی دیگر بیشتر) و نزدیک به سی سال از وقوع اختلاف مورد ابلاء می گذرد ، در خلال این مدت هر کدام با همین وضعیت چند بار مورد معامله قرار گرفته است . معلوم نیست دلیل بر عملکرد مالک و یا مالکین ( که در آن زمان این اختلاف را موجب شده اند) غصب یا عدم آگاهی یا بی توجهی به مقررات إداری بوده یا علل دیگری داشته است. بنابراین آیا مالکین متصرفه فعلی حقی بر یکدیگر دارند یا خیر؟ ضمناً مالک مجاور و اینجانب در موقع خرید از این اختلاف مطلع بوده ایم ولیکن معلوم نیست معاملات قبلی فوق الذکر با علم به اختلاف انجام شده یا خیر؟

جواب: سند اعتبار شرعی ندارد، و در فرض مذکور هیچیک از متصرفین حقی بر دیگری ندارد، مگر به طریق شرعی او إثبات شود.