مسائل متفرقه هبه

سؤال  361 - شخصى فوت نموده و براى زوجه‌اش در حال حيات خود لباس خريده اگر انسان نداند كه ميت تمليك به زوجه كرده يا نه آيا آن لباسها را بايد به زن داد يا اينكه جزء اصل مال است و هم چنين لباسهاى نو زن كه تا به حال نپوشيده چه حكمى دارد.

جواب:  آنچه را معلوم است كه به زن خود بخشيده مال زن است و آنچه را كه معلوم نباشد به زن بخشيده جزء تركه ميت است وكما فرض الله تقسيم مىشود و فرقى بين لباس پوشيده و نپوشيده نيست.

سؤال  362 - زنى باغى را مادام الحيوة مسلوب المنفعه به پسر خود هبه نموده و پسر فوت كرده آيا اشجار غير مثمره كه در آن باغ وجود داشته و بعدا قطع گرديده و فروخته شده جزء عوائد ملك محسوب و متعلق به مادر است يا عين محسوب مىشود كه متعلق به وراث موهوب له باشد.

جواب:  با فرض آن كه باغ مشجر را مسلوب المنفعة مادام الحيوة هبه كرده ظاهر آنست كه اشجار نيز ملك موهب له است.

سؤال  363 - آيا هبه نمودن در مرض موت صحيح است يا خير.

جواب:  اقوى صحت است هر چند زائد بر ثلث باشد.

سؤال  364 - آيا هبه منافع و هبه دين صحيح است يا خير.

جواب:  شرط است در موهوب كه عين باشد بنابر اين هبه منافع صحيح نيست و اما دين پس اگر به خود مديون هبه شود صحيح است و فايده اش ابراء ذمه مديون است و احوط اين است كه مديون قبول كند اگر چه در ابراء بدون هبه اقوى عدم اعتبار قبول است ولى هبه دين به غير مديون صحيح نيست.

سؤال  365 - مراد از هبه معوضه چيست.

جواب:  هبه معوضه هبه‌اى است كه در آن شرط عوض شده باشد اگر چه موهوب له بعد از هبه عوضى ندهد و هم چنين هبه‌اى كه موهوب له عوض آن چيزى بدهد اگر چه در هبه شرط عوض نشده باشد.

سؤال  366 - هر گاه در هبه شرط عوض شود ولى عوض تعيين نشود وظيفه موهوب له چيست.

جواب:  در فرض سؤال چنانچه واهب و آنكه به او هبه شده اتفاق بر مقدار معينى بكنند موهوب له لازم است همان مقدار متفق عليه را بدهد و اگر اتفاق نكنند واجب است موهوب له به مقدار عين موهوبه مثل يا قيمت آن را بعنوان عوض بدهد

سؤال  367 - آيا در هبه‌اى كه در آن شرط عوض شده لازم است كه موهوب له متقابلا چيزى را به واهب هبه كند يا اينكه منظور شرط شدن عوض است اگر چه عوض عنوان هبه نداشته باشد

جواب:  منظور اشتراط عوض است اگر چه عوض، صلح مال يا حقى باشد پس اگر واهب شرط كند كه موهوب له مالى يا حقى را به او صلح كند صحيح است و چنانچه بر طبق شرط، مال يا حقى را بعنوان عوض به واهب صلح نمود و او هم قبول كرد، هبه معوضه است و واهب حق رجوع ندارد و همچنين است اگر واهب شرط كند كه موهوب له بعنوان عوض، حقى را كه بر ذمه او دارد ابراء كند يا كارى براى او انجام دهد كه در اين صورت وقتى موهوب له ذمه واهب را از آن حق ابراء كرد يا آن كار را براى او انجام داد هبه معوضه واقع شده و واهب حق رجوع ندارد

سؤال  368 - رجوع در هبه به چه نحو محقق مىشود.

جواب:  رجوع يا به قول است مثل اين كه بگويد رجوع كردم و يا به فعل مثل اينكه آنچه را بخشيده از دست موهوب له بگيرد يا آن را بفروشد يا اجاره دهد يا رهن بگذارد در صورتى كه اين كارها را به قصد رجوع انجام دهد.

سؤال  369 - آيا در موقع رجوع در هبه لازم است موهوب له مطلع باشد يا لازم نيست.

جواب:  اطلاع موهوب له لازم نيست و همين كه انشاء رجوع كند هر چند بى اطلاع او باشد صحيح است.