العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > قسم:
حکم قسم خوردن (مرجع تقلید امام خمینی)
سوال با سلام. آیا گفتن این جمله رو که «خدا را شاهد می گیرم» قسم بحساب می آید. مثلا طرف می گوید خدا را شاهد می گیرم که دیگه به منزل شما نیایم. اگر قسم هست و الان بخواهد این را برطرف کرده و به منزل آنها برود آیا چیزی برای از بین بردن ان قسم خورده هست؟ اصلا حکم قسم خوردن چیست و چگونه می توان آن را رفع کرد .ممنون از پاسخگویی شما
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سرّه)
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سرّه)
جواب: سلام علیکم؛ عبارتی را که نوشته اید قسم محسوب نمی شود.
در توضیح المسائل مرحوم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سرّه) مسأله 2671 برای قسم چند شرط آمده است:
اول: كسي كه قسم مي خورد بايد بالغ و عاقل باشد و اگر مي خواهد راجع به مال خودش قسم بخورد بايد در حال بالغ شدن سفيه نباشد و حاكم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نكرده باشد و از روي قصد و اختيار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه و ديوانه و مست و كسي كه مجبورش كرده اند، درست نيست و همچنين است اگر در حال عصباني بودن بي قصد قسم بخورد.
دوم: كاري را كه قسم مي خورد انجام دهد، بايد حرام و مكروه نباشد و كاري را كه قسم مي خورد ترك كند، بايد واجب و مستحبّ نباشد {بنابراین اگر کسی قسم بخورد به منزل رحم و فامیل نرود چون صله رحم مستحبّ هست چنین قسمی بی اعتبار هست} و اگر قسم بخورد كه كار مباحي را بجا آورد، بايد ترك آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نيز اگر قسم بخورد كه كار مباحي را ترك كند بايد انجام آن در نظر مردم بهتر از تركش نباشد.
سوم: به يكي از اسامي خداوند عالم قسم بخورد كه به غير ذات مقدس او گفته نمي شود مانند «خدا» و «الله» و نيز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم می گویند ولی به قدری به خدا گفته می شود که هر وقت كسي آن اسم را بگويد، ذات مقدّس حق در نظر مي آيد، مثل آن كه به خالق و رازق قسم بخورد صحيح است. بلكه اگر به لفظي قسم بخورد كه بدون قرينه، خدا به نظر نمي آيد ولي او قصد خدا را كند بنابر احتياط بايد به آن قسم عمل نمايد،
چهارم: قسم را به زبان بياورد و اگر بنويسد يا در قلبش آن را قصد كند صحيح نيست ولي آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحيح است.
پنجم: عمل كردن به قسم براي او ممكن باشد و اگر موقعي كه قسم مي خورد ممكن باشد و بعد تا آخر وقتي كه براي قسم معين كرده عاجز شود يا برايش مشقت داشته باشد، قسم او از وقتي كه عاجز شده به هم مي خورد. یاحقّ.
در توضیح المسائل مرحوم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سرّه) مسأله 2671 برای قسم چند شرط آمده است:
اول: كسي كه قسم مي خورد بايد بالغ و عاقل باشد و اگر مي خواهد راجع به مال خودش قسم بخورد بايد در حال بالغ شدن سفيه نباشد و حاكم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نكرده باشد و از روي قصد و اختيار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه و ديوانه و مست و كسي كه مجبورش كرده اند، درست نيست و همچنين است اگر در حال عصباني بودن بي قصد قسم بخورد.
دوم: كاري را كه قسم مي خورد انجام دهد، بايد حرام و مكروه نباشد و كاري را كه قسم مي خورد ترك كند، بايد واجب و مستحبّ نباشد {بنابراین اگر کسی قسم بخورد به منزل رحم و فامیل نرود چون صله رحم مستحبّ هست چنین قسمی بی اعتبار هست} و اگر قسم بخورد كه كار مباحي را بجا آورد، بايد ترك آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نيز اگر قسم بخورد كه كار مباحي را ترك كند بايد انجام آن در نظر مردم بهتر از تركش نباشد.
سوم: به يكي از اسامي خداوند عالم قسم بخورد كه به غير ذات مقدس او گفته نمي شود مانند «خدا» و «الله» و نيز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم می گویند ولی به قدری به خدا گفته می شود که هر وقت كسي آن اسم را بگويد، ذات مقدّس حق در نظر مي آيد، مثل آن كه به خالق و رازق قسم بخورد صحيح است. بلكه اگر به لفظي قسم بخورد كه بدون قرينه، خدا به نظر نمي آيد ولي او قصد خدا را كند بنابر احتياط بايد به آن قسم عمل نمايد،
چهارم: قسم را به زبان بياورد و اگر بنويسد يا در قلبش آن را قصد كند صحيح نيست ولي آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحيح است.
پنجم: عمل كردن به قسم براي او ممكن باشد و اگر موقعي كه قسم مي خورد ممكن باشد و بعد تا آخر وقتي كه براي قسم معين كرده عاجز شود يا برايش مشقت داشته باشد، قسم او از وقتي كه عاجز شده به هم مي خورد. یاحقّ.
