العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله):
مخارج مازاد بر ديه
سؤال 860 - در خصوص خسارتهاى وارده به مصدوم علاوه بر ديه شرعى بيان فرمائيد آيا هزينههاى درمان و دارو و بيمارستان قابل وصول مىباشد يا خير؟ چنانچه صدمه شديد باشد و مانع كسب و كار مصدوم گردد آيا اجرت مصدوم در ايام عدم كارآيى وى قابل مطالبه مىباشد يا خير؟
جواب: علاوه بر ديه، هزينههاى درمان و ضرر و زيانى كه متوجه مصدوم مىشود نيز بايد پرداخت شود و در فرض اخير در صورتى كه توانائى كار كردن ندارد بايد ضرر متعارف وى جبران شود.
سؤال 861 - گرفتن خسارت مازاد بر ديه از صدمه زننده مثل هزينه درمان و دوران نقاهت صدمه ديده، چه حكمى دارد؟
جواب: مانعى ندارد.
سؤال 862 - رانندهاى كه همراه سرنشين ديگرى در حال ماموريت بوده در اثر بى احتياطى و سرعت زياد اتومبيلش با مانع وسط جاده برخورد كرده، واژگون مىشود و صدمات عديدهاى به شرح ذيل بر سر نشين همراه راننده وارد مىشود:
1 - شكستگى مهره هفتم گردن و مهره چهارم سينه كه منجر به قطع نخاع كامل شده است (ضايعه دائم)
2 - فلج كامل و دائمى هر دو اندام تحتانى (هر دو پا) راست و چپ.
3 - عدم كنترل دائمى ادرار (سلس دائمى بول)
4 - عدم كنترل مدفوع.
5 - عدم توانايى مقاربت بطور كامل.
6 - فلج اندامهاى فوقانى (دست) راست و چپ، حدود هشتاد درصد.
7 - بروز زخم بستر بعلت عدم توانايى حركت و خوابيدن طولانى مدت در بستر كه منجر دو نوبت عمل جراحى شده است (زخمى كه در اثر بسترى شدن طولانى و عدم تحرك حادث شده است).
8 - بروز عفونتهاى مكرر مجارى ادرارى و كليوى كه قابل عود مجدد مىباشد.
9 - تكرار زخم بستر و عفونتهاى كليوى و ادرارى و عوارض روانى ناشى از بسترى شدن طولانى.
ضمناً بر اساس اتفاق نظر كارشناسان، راننده خودرو در اثر سرعت غير مطمئنه و خستگى مقصر شناخته شده، اكنون با توجه به موارد فوق الذكر مستدعيست بفرماييد:
الف: آيا بروز زخم كه در اثر بسترى شدن در بيمارستان و عدم توانايى حركت و خوابيدن طويل المدت حادث شده، داراى ارش جدايى از ديات معين شرعى در جنايات نقص اعضا دارد يا بعلت اينكه در اثر همان بيمارىهاى عارضى اصلى است ارش مجزا ندارد؟
ب: آيا عفونتهايى ادرارى و كليوى كه بصورت مكرر در اثر صدمات وارده بوجود مىآيد داراى ارش جدايى است؟
ج: در فرضى كه ضربه واحد يا حادثه واقعه موصوف، باعث عدم كنترل ادرار و مدفوع بصورت دائمى شده است آيا هر كدام ديه و ارش جدايى دارد؟
د: آيا قطع نخاع كه نوعاً منجر به فلج قسمتى از اعضاء مىشود و سبب ديه كامل انسان مسلمان است (مثل فلج اندامهاى تحتانى و فقدان كنترل ادرار و...) هر كدام ديه مستقل دارد؟
ه': در صورت تداخل، هر كدام را به تفكيك بيان نماييد.
جواب: جواب الف: بايد هزينههائى كه در اين رابطه متحمّل شده، پرداخت شود.
جواب: ب: خير، فقط بايد هزينهها را پرداخت نمايد.
جواب: ج و د: فقط بابت قطع نخاع ديه لازم است و هزينههاى صدمات وارده را نيز بايد پرداخت نمايد.
سؤال 863 - ديه مجازات است يا دين؟ و آيا مخارج مازاد بر ديه كه مجنى عليه، به سبب جنايت جانى متحمل شده، قابل مطالبه مىباشد يا خير؟
جواب: ديه، دين است و مخارج مازاد بر ديه قابل مطالبه است.
