تأجيل ارش جنايات عمدى و شبه عمد و خطا و لزوم انتخاب يكى از ديات شش گانه

سؤال 134 - ارش جنايات مانند ديه مؤجل مىباشد يا اين كه بستگى به نظر حاكم دارد و حاكم مىتواند نقدا دريافت نمايد.

جواب:  بعيد نيست ارش جنايات مؤجل باشد مثل ديه كه در مورد عمد ظرف يك سال و در شبه عمد دو سال و در خطاء سه سال است و احوط آن است كه با رضايت گيرنده باشد.

سؤال 135 - ارش بايستى از انواع سته ديه (دينار و درهم و شتر و غيره) باشد يا اين كه حاكم مىتواند ابتداءا تعيين ارش با اسكناس نمايد؟

جواب:  در موارد ارش جنايت بايد شخص مجروح را عبد فرض نمايند سپس بعنوان عبد سالم قيمت كنند و بار ديگر بعنوان عبد مجروح قيمت نمايند و تفاوت را معلوم كنند و به همان حساب از ديه كامله بگيرند مثلا اگر مجروح عبد سالم بود هزار تومان ارزش داشت و با اين جراحت هشتصد تومان ارزش دارد كه تفاوت يك پنجم است، بايد يك پنجم يكى از ديات شش گانه معروفه را بگيرند و چنانچه مجنى عليه راضى باشد مىشود قيمت آن را اسكناس داد و اگر جنايت طورى است كه تأثيرى در قيمت ندارد و تفاوت حاصل نمىشود بايد با حكم حاكم يا به طريق مصالحه تعيين گردد، بلكه چون در زمان ما تعيين قيمت عبد متعذر است در صورت اول نيز بايد با حكم حاكم يا به طريق مصالحه تمام شود.