العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله):
پس انداز جهت تهيه نيازمنديها
سؤال 327 - آيا براى خريد مايحتاج زندگى مثل خانه مىتواند بدون پرداخت خمس پول جمع كرد ولو اينكه چند سال بر آن بگذرد؟
جواب: اگر راهى براى خريد خانه جز پس انداز نباشد، خمس به آن تعلق نمىگيرد.
سؤال 328 - كسى كه پول و سرمايه خود را در سپردهاى دراز مدت مىگذارد و هدفش اين است كه پولهايش روى هم جمع شود تا بتواند چيز لازمى مانند خانه تهيه نمايد برسد، آيا با توجه به اينكه اين شخص در حقيقت پول اضافى و مازادى ندارد بلكه مجبور شده براى خريد خانه پسانداز چندين سال را روى هم بگذارد تا بالاخره بتواند چيزى كه مىخواهد بخرد آيا بعد از سپرى شدن دوره دراز مدّت سپردهاش بايد خمس بدهد؟
جواب: اگر جهت تهيه منزل مورد نياز راهى جز پس انداز چنين مبلغى نباشد خمس بر آن واجب نيست ولى اگر در آينده آن مبلغ صرف خريد منزل نشود خمس آن را بايد بدهد.
سؤال 329 - در يكى از مراكز تحقيقاتى و پژوهشى عدهاى از اساتيد معتقد و متدين دانشگاهها كه تحصيلاتشان را در خارج از كشور گذارندهاند حضور دارند، بعضى از ايشان در طول چند سالى در داخل و خارج كشور اندك اندك مبلغى را با قصد خريد مسكن پس انداز نمودهاند با فرض نداشتن مسكن و عدم امكان خريد مسكن از غير اين طريق، بفرمائيد:
1 - آيا به اين پس انداز ويژه مسكن، خمس تعلق مىگيرد يا نه؟
جواب: در فرض سؤال خمس ندارد.
2 - اگر از اين مبلغ پس انداز، گاه براى هزينههاى مناسب شأن خود مقدارى را مصرف كرده باشند آيا به اين مقدار مصرف شده خمس تعلق مى گيرد يا نه؟
جواب: اگر سال بر آن گذشته باشد خمس دارد.
سؤال 330 - اينجانب دانشجوى دانشكده علوم قضايى (وابسته به قوه قضائيه) هستم و از بدو ورود به اين دانشكده براى حدود 8 سال كار در دادگسترى از ما تعهد گرفتهاند و به همين جهت، ضمن تحصيل مبلغى حدود 30 هزار تومان به عنوان حقوق ماهيانه دريافت مىكنيم كه بطور معمول مبلغى از آن در ماه پس انداز مىشود، با توجه به اينكه اينجانب در آينده براى امر ازدواج و تهيه مسكن و... مخارج معلوم الوصفى خواهم داشت:
الف: آيا با فرا رسيدن سال شرعى، بر مبلغ پس انداز شده خمس تعلق مىگيرد؟ اگر با پس اندازها وسايل و ملزومات زندگى، كه براى سالهاى بعد مورد نياز است خريدارى شود، چطور؟
جواب: در فرض سؤال در صورتى كه تهيه خانه جز از طريق پس انداز چند سال امكانپذير نيست به مبلغ پس انداز شده به اين قصد و نيت، خمس تعلّق نمىگيرد و همچنين به ملزومات زندگى در صورتى كه بعداً تهيه آنها را توانائى نداشته باشد خمس تعلق نمىگيرد ولى اگر با اين پولها بعداً خانه و يا لوازم تهيه نكرد بايد خمس آن را بپردازد.
ب: معيار تهيّه وسايل و ملزومات چيست؟ معيار را «نوعى يا شخصى» قرار دهيم؟
جواب: معيار موقعيت و شئون افراد مىباشد.
جواب: با توصيفات فوق الذكر اگر مبلغى به عنوان قرض الحسنه به شخصى داده باشيم، خمس دارد يا خير؟
جواب: در صورتى كه آنچه طلب داريد، وقت فرا رسيدن سال خمسى، مىتوانيد آن را دريافت كنيد، خمس دارد.
