خمس اموال ميّت

سؤال 850 :شخصى داراى سال خمسى است، اگر در اثناى سال فوت كند، آيا ورثه او مى توانند قبل از پرداخت خمس او از تركه او در تجهيز و تكفين و ساير مخارج ميت مصرف كنند؟

جواب: آنچه از درآمد سال فوت، صرف مؤونه نشده، بايد خمس آن پرداخت شود و از مال خمس داده شده به مصرف تجهيز و تكفين ميت برسانند و حتى كفنى را كه خود ميت از درآمد سال فوت خريده بايد خمس آن را بپردازند.

سؤال 851 :اگر ميت خمس بدهكار باشد، آيا از اصل مال خارج مى شود يا از ثلث؟

جواب: از اصل مال خارج مى شود.

سؤال 852 :ميتى خمس بدهكار است و داراى وارث صغير مى باشد، آيا بايد خمس او پرداخت شود يا بايد صبر كرد تا وارث او كبير شوند؟

جواب: پرداخت خمس واجب است و در صورتى كه ميت وصىّ دارد، پرداخت بر وصى واجب است و اگر ندارد در فرض سؤال  كه صغير دارد، بايد با اذن حاكم شرع خمس مال او را بپردازند.

سؤال 853 :شخصى از دنيا رفته و مقدارى خمس و زكات بدهكار است و تركه او براى اداى هردو كافى نيست وظيفه چيست؟

جواب: اگر متعلّق خمس داخل تركه است، خمس مقدم است و اگر متعلق زكات داخل تركه است زكات مقدم است و در غير اين صورت تقسيط مى شود.

سؤال 854 :شخصى فوت كرده و مقدارى دين و خمس بدهكار است و تركه او براى اداى هردو كافى نيست، وظيفه چيست؟

جواب: اگر عين موجود متعلّق خمس است خمس مقدم است و در غير اين صورت دين مقدم است.

سؤال 855 :شخصى مال غير مخمّس خود را به ديگرى هبه نموده و موهوب له، خمس آن را بدون اطلاع او پرداخت است. آيا خمس از عهده واهب ساقط است؟ آيا برى الذّمه شده يا نه؟

اصولا پرداخت خمس ديگرى تبرّعاً چه حكمى دارد؟ و آيا تكليف از صاحب خمس ساقط مى شود هرچند مال متعلّق خمس نزد او موجود باشد؟ مثلا شوهر خمس مال همسرش را تبرّعاً بدهد با اينكه مال متعلق خمس نزد زن موجود است.

جواب: به طور كلّى پرداخت تبرّعى خمسِ شخصِ ديگر ولو بدون اطلاع وى باشد. مبرء ذمّه او مى باشد و از عهده او ساقط مى گردد هرچند از ثواب اين عبادت محروم شده است لذا در فرض سؤال  خمس از عهده هبه كننده و ديگرى كه خمس او را تبرعاً پرداخته اند ساقط و او برى الذمّه شده است حتّى اگر مال متعلق خمس نزد صاحب مال موجود باشد.