سؤال 565- مقلدين سر كار مىتوانند سهم مبارك امام عليه السلام را به مجتهدى كه مصرفش با شما يكى است بدهند يا خير؟
جواب: بايد شخصاً با تعيين مقدار استجازه كنند. واللََّه العالم.
سؤال 566- آيا با سهم امام عليه السلام و رد مظالم مىتوان كتابهاى دينى و تفسير براى استفاده خود و ديگران ابتياع نمود يا خير؟
سؤال 567- از سهم امام عليه السلام اجازه مىدهيد براى طلبه كتاب خريدارى شود و از سهم سادات براى طلبه سيد؟
جواب: مانعى در سهم امام با فرض مورديت نيست ولى سهم سادات لازم است به خودشان داده شود در صورت فقير بودنشان. واللََّه العالم.
جواب: اما رد مظالم بايد به فقرا داده شود بلى از زكات مىتوان صرف در اين سنخ موارد به عنوان سبيل اللّه كرد ولى در صورتى كه در معرض استفاده عمومى گذاشته شود و اما صرف سهم امام عليه السلام در اين موارد موقوف به اجازه حاكم شرع است.
سؤال 568- آيا براى طالب علم جايز است كه از سهم امام كتابهايى را خريدارى نمايد؟
جواب: اگر احتياج به آن كتابها داشته باشد و سهم امام را به او داده باشند جايز است كه خريدارى كند.
سؤال 569- شخصى غنى است و احتياج به مال امام ندارد، اما مال امام را گرفته كتاب دينى مىخرد، آن هم زياده از احتياج، چطور است؟
جواب: عمل مذكور وجه صحت ندارد، واللََّه العالم.
سؤال 570- زيد به يك نفر از اهل علم مجاز مقدارى از سهم مبارك امام عليه السلام داده براى اداى دين آيا اين اهل علم اين وجه را مىتواند در جاى ديگر مصرف نمايد يا نه؟ و اگر مصرف نموده آيا محتاج به اجازه است يا نه؟
جواب: در فرض مجاز بودن مانعى ندارد، واللََّه العالم.
سؤال 571- بعضى سؤال مىكنند شهريه مرحمتى حضرت عالى كه به آقايان اهل علم داده مىشود كسانى هستند از راه منبر يا جهات ديگر تأمين مىباشند، آيا اين سهم مبارك امام عليه السلام شرط آن فقر است يا به عنوان آنكه مروّج است تشويقاً داده مىشود و از شئون حضرت عالى است، بالجمله مصالح ايجاب مىكند كه به آنها داده شود، حقير چه كنم؟
جواب: در صورتى كه خدمت دينى داشته باشند مانعى ندارد.
سؤال 572- روحانيها شهريهاى مىگيرند اين شهريه در مقابل چه عمل ايشان مىباشد و آيا اگر درس نخوانند و يا كم درس بخوانند و فقط به رفتن آن درس قناعت كنند مصرف شهريه آنها اشكال دارد؟ اگر كسانى كه نمىخوانند مىتوانيم از غذاى آنها استفاده كنيم؟
جواب: شهريه گرفتن در مقابل خدمت به دين است و هر كسى كه درس براى خدمت به دين نخواند ولى خدمتى به دين داشته باشد مىتواند شهريه را صرف نمايد و غذا خوردن شما در منزل آنها مانعى ندارد.
سؤال 573- شخصى كه از خمس و سهم امام اعاشه مىكند آيا مىتواند از اين وجه مكرر سال يك مرتبه سفر اعتاب مقدسه و عمره برود يا نه؟
جواب: در مفروض سؤال از خمس مانعى ندارد برود ولى از سهم امام عليه السلام مصرف كردن در آن جوازش موقوف به آن است كه در آن اسفار خدمت به دين و شرع اطهر نمايد. واللََّه العالم.
سؤال 574- سادات فقير از سهم خودشان و مستحقين سهم امام عليه السلام و كفارات و رد مظالم و غيره آيا از اين وجوهات مىتوانند به مصرف حج تمتع يا عمره يا زيارات معصومين و امامزادهها برسانند يا خير؟ و همچنين در صورت لزوم و احتياج به مركب از اين وجوه تهيه مركب سوارى اعم از اسب يا ماشين سوارى يا غيره طبق شئون خود بنمايند، يا نسيه بخرند و قرض خود را از اين وجوه بدهند جايز است يا خير؟ و تا چه اندازه حق توسعه دارند؟
جواب: آنچه كه دهنده سهم مىتواند به مستحقين بپردازد مصارف ضروريه آنها است و بقيه مصارف منوط به اجازه خاصه در آن مورد از حاكم شرعى است.
سؤال 575- مساجدى كه انعقاد جماعت مىشود محتاج به توسعه و تعمير و فروش و لوازمات ديگر مىباشد لذا تقاضا مىشود كه اجازه فرمائيد از سهم مبارك امام مقدارى صرف و خرج گردد چون اكثر اهالى كم بضاعت مىباشند و مسجد هم كوچك است.
جواب: شما، مقدار يك ثلث از سهم امام متعلق به ذمه مؤمنين آن منطقه را، جايز است صرف در مسجد مزبور بنمائيد.
سؤال 576- آيا اجازه هست تصرف نمودن در ثلث يا ربع از حق امام براى كسى كه خمس مىدهد؟
جواب: احتياج به اذن گرفتن است.
سؤال 577- آيا اجازه مىفرمائيد از مورد يك ثلث سهم امام مقلدين جناب عالى ثلث وجوه خود را به مصارف ذيل برسانند؟
1 - احداث حمام در روستاها كه جنبه خيرات عمومى دارد و ملك شخصى نمىشود.
2 - احداث يا تعمير حسينيه.
3 - احداث يا تعمير دبستان يا دبيرستان به خصوص در زمان ما كه تعليمات آن در مسير اسلام و بحمده تعالى انحرافى ديده نمىشود.
4 - فرش مسجد يا حسينيه.
5 - احداث پل و جاده.
6 - تعمير خانههاى تخريب شده در جنگ.
جواب: براى مصارف مزبوره از مورد ثلث مجازند.
سؤال 578- حضرت عالى اجازه فرمودهايد از حق امام عليه السلام صرف گردد در ايتام لبنان بعضى از مؤمنين سؤال مىكنند كه اين اجازه براى مطلق ايتام است يا خصوص طائفه اماميه است؟
جواب: اجازهاى كه دادهايم فقط براى طائفه اماميه است نه مطلقاً.
سؤال 579- صبيه اين جانب كه در حدود شش سال است شوهر اختيار نموده و خداوند عالم به او بچه مرحمت فرموده است، اينك چند سال است چون با شوهرش منازعه دارند با بچهاش به منزل بنده آمدهاند، و چون اين جانب خيلى بدهكارى دارم و نسبت به مخارج آنها فعلاً چارهاى جز نگاه داشتنشان در منزل ندارم، مقتضى است لطف فرموده و اجازه حساب نمودن مخارج آنها را از ثلث سهم امام عليه السلام مرحمت بفرمائيد. چون اين مسئله از نظر شبهه واجب النفقه بودن آنها مورد اشكال شده است.
جواب: مجالى براى آن نيست ولى مصرف آنها جزو مؤونه شما محسوب است خمس آن مقدار بر شما لازم نيست. واللََّه العالم.
سؤال 580- آيا اجازه مىفرمائيد به اشخاصى كه خدمتگذار به دين هستند يعنى تعليم مسائل و قرائت قرآن يا تصفيه اموال مردم را مىكنند گرچه مستحق نباشند چيزى از سهم امام عليه السلام را داد يا خير؟
جواب: موقوف به اجازه است. واللََّه العالم.
سؤال 581- آيا اهل علمى كه در دهات اموال مردم را تصفيه مىكنند ولى مستغنى از صرف سهم امامند مىتوان چيزى به عنوان حق الزحمه به آنها داد، و اگر مىتوان داد چه نسبت از سهمى كه مىآورند اجازه پرداخت مىدهيد، گويا بسيارى از آقايان به اينگونه افراد 13 مقدار وجهى كه آوردهاند مىپردازند.
جواب: اگر به عنوان مزد عمل باشد ميزان در آن اجرة المثل است و اگر به عنوان مقتضى ديگرى مانند خدمتگذارى باشد به قدرى كه شايسته و از خدمتگذارى اوست.
سؤال 582- بعضى اهل علم زحمت تصفيه اموال و تخميس عوائد مؤمنين را در دهات متحمل مىشوند ولى فقير و محتاج نيستند بلكه از عوائد املاك يا غير املاك اداره مىشود ولى انتظار دارند در مقابل زحمت تصفيه و آوردن وجوه به شهر اجرتى دريافت دارند و مىگويند بعضى از اهل علم به ما يك ثلث وجه را به عنوان حق العمل و اجرت مىدهند، اين جانب برايم مشكل است لطفاً خودتان چيزى براى اينگونه افراد منظور فرمائيد چه به صورت يك سهم از چند سهم مانند 13 يا به صورت مبلغ معين در هر ماه يا هر سال ذيلاً مرقوم فرمائيد.
جواب: اين جانب اجازه صرف يك ثلث را به عنوان حق الزحمه شخص نمىدهم، بلكه به عنوان صرف در مورد مقرره شرعيه است اعم از مجاز يا موارد ديگر، و اما حق الزحمه يك يا دو درصد و مافوق آن چهار يا پنج درصد است، و شما مجازيد در موارد لازمه تعداد مزبور را به عنوان حق الزحمه به اشخاص تعيين نمائيد.
سؤال 583- وجوهات كه در دست وكيل امانت است مىتواند به افراد قرض بدهد، هر وقت وسيله فراهم شد به حضور مرجع ارسال دارد، يا حق هيچگونه تصرفى ندارد؟
جواب: حقّ اين قبيل تصرفات را ندارد مگر با اجازه مرجعش.