العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > گناهان:
حکم گفتار شبهه ناک و غیبت (مرجع تقلید: آیةالله مکارم شیرازی)
2- آیا اگر یک نفری فامیلی شخص دیگری را بگوید و ما او را نمی شناسیم و چیزی پشت سر او بگوید غیبت است؟
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله)
جواب: سلام علیکم؛
1- ممکن هست علاوه بر غیبت، توهین هم محسوب شود.
2- حتی اگر نشناسیم و گناهی هم نباشد ولی مؤمن نباید در چنیین موارد چیزی بگوید و بشنود.
=====
اسلام همواره به ما توصیه می کند تا درباره هر چیزی زبان نگشاییم همچنان که می فرماید: «...ان السمع و البصر و الفؤاد کل اولئک کان عنه مسئولا». ... همانا گوش و چشم و دل و اندیشه آدمی مسؤول خواهند برد. امام سجادعلیه السلام به یکی از حاضران در جلسه خود فرمود: «لیس لک ان تکلم بما شئت». هر گونه که دلت بدان مایل است، نمی توانی لب بگشایی.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نیز فرموده اند: «رحم الله عبدا قال خیرا فغنم او صمت فسلم »خدا بیامرزد کسی را که کلام خداپسندی را بر زبان آورد و پاداش گیرد و یا آنکه سکوت حکیمانه کند و (از مبتلاشدن به کیفر سخنان ناستوده) سالم بماند.
امام سجادعلیه السلام سپس فرمود: «و لیس لک ان تسمع ما شئت لان الله یقول: ان السمع والبصر...» تو آزاد نیستی به هر سخنی که دلت بدان تمایل دارد، گوش فرا دهی، زیرا خدای عز و جل می فرماید: گوش وچشم و... مسؤولیت دارند. هر یک از ابزار ادراکی، اعم از حس ظاهر - سمع و بصر و...- و حس باطن- عقل و اندیشه و...- حجت الهی اندو آدمی با در اختیار داشتن چنین ابزاری مسؤول است و باید در صراط صحیح گام بردارد.
در سوره «یس» می خوانیم: «الیوم نختم علی افواههم و تکلمنا ایدیهم و تشهد ارجلهم بما کانوا یکسبون ». امروز دهان های آن ها را می بندیم، در حالی که دست ها و پاهای آنان علیه آنان گواهی وشهادت می دهند.
گاهی حتی اخباری که به آن اعتماد و یقین داریم را نیز نباید برای دیگران بازگو کنیم، بلکه بایدعاقبت و نتیجه آن را نیز بسنجیم. چنانکه امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید:
«لا تقل مالا تعلم بل لا تقل کل ما تعلم ».نه تنها چیزی که علم نداری، بازگو مکن بلکه همه آنچه را که می دانی را نیز مگو. خواجه عبدالله انصاری می گوید:
جز، راست نباید گفت هر راست نشاید گفت
اسلام به صمت و کم گوئی، متین و استوار گوئی - حق گوئی - پرهیز از اضافه گوئی و هرزه گوئی توصیه و تاکید کرده است و به فرموده امام صادق علیه السلام: «المؤمن ملجم» انسان باایمان در سخن گفتن، محدود و زبان او بسته است. یاحقّ.
