العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله):
ولایت فقیه
١ – پیروی از ولایت فقیه
سؤال: در مورد ولایت فقیه چگونه باید عمل کرد ؟
جواب: در مسائلی که مربوط به حکومت است باید پیرو ولایت فقیه بود.
٢ – تحقیقی یا تقلیدی بودن ولایت فقیه
سؤال: ولایت فقیه تحقیقی است یا تقلیدی؟
جواب: برای کسانی که مجتهد باشند تحقیقی است و برای کسانی که مجتهد نیستند تقلیدی است.
٣ – تقابل امر شوهر با امر ولی فقیه
سؤال: اگر امر شوهر در تقابل با امر ولی فقیه قرار بگیرد اطاعت از کدامیک لازم است؟
جواب: در مسئله مربوط به حکومت باید از ولی فقیه پیروی شود.
٤ – حدیث در رابطه با قیام امام خمینی (ره)
سؤال: لطفا متن حدیثی که حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) در مورد قیام امام خمینی و تشکیل حکومت شیعه توسط امام خمینی(ره) که پیامبر(ص) در آن زمان پیش بینی کرده اند را بیان فرمایید.
جواب: عن ابی الحسن الاول قال: «رجل من اهل قم یدعو الناس الی الحق یجتمع معه قوم کزبر الحدید لاتزلّهم الریاح العواصف و لایملّون من الحرب و لایجبنون و علی الله یتوکلون و العاقبة للمتقین» (سفینة البحار، ج 7، ص 351)
٥ – تبعیت از حکم حکومتی ولی فقیه
سؤال: آیا تبعیت از حکم حکومتی ولی فقیه بر مراجع تقلید هم واجب است ؟
جواب: آری، واجب است.
٦ – حکم حکومتی برای مقلدین مراجع دیگر
سؤال: در صورتی که در زمینه سیاسی یا اجتماعی حکمی از جانب رهبری جهت عامه شیعیان صادر شود آیا برای مقلدین دیگر مراجع تکلیف می آورد ؟در زمینه های دیگر چطور و چرا ؟
جواب: در مسائل حکومتی حکم ولی فقیه مطاع است.
٧ – ولایت بر مال غائب
سؤال: ولایت بر مال غایب در صورت فقدان ولى به عهده چه کسى است؟
جواب: در صورت نبودن ولى، ولایت بر مال شخص غایب با حاکم شرع یا کسى که حاکم شرع تعیین کرده است مى باشد بلکه در صورت وجود ولى نیز احتیاط واجب اجازه گرفتن از حاکم شرع است.
٨ – اختیارات ولی فقیه
سؤال: ولایت بر مال غایب در صورت فقدان ولى به عهده چه کسى است؟
جواب: در صورت نبودن ولى، ولایت بر مال شخص غایب با حاکم شرع یا کسى که حاکم شرع تعیین کرده است مى باشد بلکه در صورت وجود ولى نیز احتیاط واجب اجازه گرفتن از حاکم شرع است.
٩ – ترجیح نظر ولی فقیه بر نظر دیگر مراجع
سؤال: آیا نظر ولىّ فقیه در مسائل شرعى بر نظر سایر فقها ترجیح دارد؟ در این صورت، تکلیف مقلّد چیست؟
جواب: در مسائل مربوط به حکومت از نظر ولىّ فقیه، و در مسائل دیگر از نظر مرجع تقلید پیروى مى شود.
١٠ – دامنه ی ولایت ولی فقیه
سؤال: آیا شخصی در کشور دیگر که در آن کشور قوانین اسلامی رعایت نمی شود مثلا ترکیه زندگی میکند و به ولایت مطلقه فقیه اعتقاد دارد 1-آیا از قوانین کشور ترکیه باید تبعیت بکند یا ولایت فقیه؟ 2- آیا دایره ولایت فقیه مختص به کشور ایران است؟
جواب: با توجه به اینکه شخص ولی فقیه به وسیله ی خبرگان انتخاب شده و خبرگان به وسیله ی مردم ایران تعیین شده اند، بنابراین ولایت فقیه مربوط به کشور ایران می شود ولی فتوای مرجع تقلید برای همه در هر جا معتبر است
١١ – دامنه ی ولایت ولی فقیه
سؤال: آیا شخصی در کشور دیگر که در آن کشور قوانین اسلامی رعایت نمی شود مثلا ترکیه زندگی میکند و به ولایت مطلقه فقیه اعتقاد دارد 1-آیا از قوانین کشور ترکیه باید تبعیت بکند یا ولایت فقیه؟ 2- آیا دایره ولایت فقیه مختص به کشور ایران است؟
جواب: با توجه به اینکه شخص ولی فقیه به وسیله ی خبرگان انتخاب شده و خبرگان به وسیله ی مردم ایران تعیین شده اند، بنابراین ولایت فقیه مربوط به کشور ایران می شود ولی فتوای مرجع تقلید برای همه در هر جا معتبر است.
١٢ – رابطه حکم حکومتی با احکام اولیه و ثانویه
سؤال: رابطه حکم حکومتى با احکام اوّلیّه و ثانویّه چیست؟ آیا احکامى که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و امیرالمؤمنین(علیه السلام) در خصوص نظم بخشیدن به امور اجتماعى زمان خود، و همچنین نصب افراد به مناصب مختلف حکومتى صادر مى کردند، از مصادیق احکام حکومتى است؟
جواب: آنچه در بالا نوشته اید از احکام حکومتى است، و احکام حکومتى عموماً به یک کبراى کلیّه، که در زمره احکام عناوین اوّلیّه یا ثانویّه است، باز مى گردد. به تعبیر دیگر، احکام حکومتى در طول احکام اوّلیّه و ثانویّه است، نه در عرض آنها.
