العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > امانت (ودیعه):
فتاوای آیت الله العظمی بهجت (قدس سره)
پروار كردن دام امانتي
سؤال5694. مؤسسه‌اي دولتي به منظور حمايت از دامپروران در فعاليت‌هاي دامپروري و تشويق پرواربندان در پرورش دام و توليد گوشت، به موجب قراردادي تحت عنوان قرارداد پرواربندي اماني تعداد 151 رأس گوساله نر داخلي را با وزن مشخص و قيمت معيّن به صورت امانت در اختيار شخصي قرار مي‌دهد تا پس از يك دوره 6 ماهه پرورش دام نسبت به استرداد دام‌هاي پروار شده معادل 16051 كيلوگرم گوشت اقدام نمايد و شخص طرف قرارداد (دامدار) نيز با امضاي قرارداد و قبول شروط مندرج در آن، متعهد مي‌گردد پس از پايان دوره 6 ماهه نسبت به استرداد دام‌هاي پروار شده معادل 16051 كيلوگرم گوشت اقدام نمايد، اكنون بفرماييد:
1) چنين قراردادي، قرارداد اماني محسوب مي‌شود يا خير؟
2) در فرضي كه مؤسسه به جاي دام مقدار معين وجه نقد را به موجب قرارداد در اختيار شخصي قرار دهد تا پس از يك دوره مشخص مقدار مشخص گوشت تحويل نمايد، آيا در اين فرض بحث اماني بودن قرارداد موضوعيّت دارد يا خير؟
3) آيا تعيين ضمانت حسن انجام كار در قرارداد، مانع اماني بودن قرارداد مي‌شود يا خير؟
جواب: دام دار در ابتدا گوساله‌ها را بخرد و در آخر گوشت‌ها را به قيمت چند هزار كيلوگرم مذكور بفروشد و يا دام‌ها را تحويل بگيرد و خرج دام‌ها را به اضافه اجرة المثل دريافت كند و اگر شرايط سلف را داشته باشد، اشكال ندارد.
از بين بردن مطالب كتاب‌هاي امانتي
سؤال 5738. تعدادي از مطالب كتاب‌ها و مجلات امانتي را از بين برده‌ام، براي جبران آن، چه بايد بكنم؟
جواب: بايد آنها را تدارك كنيد يا صاحب آن را راضي كنيد.
اختيارات امانت دار در مال به امانت داده شده
سؤال 5768. امانت دار در چه صورتي ضامن است؟
آيا امانت دار، مال مردم را مي‌تواند به ديگران كرايه دهد و يا از آن استفاده ديگري كند؟
جواب: خير، نمي‌تواند استفاده‌اي از آن بكند؛ مگر با اجازه و اگر استفاده‌اي كرد ضامن اصل مال و استفاده‌ي از آن است.
گم كردن كتاب امانتي
سؤال 5802. در ايام كودكي كتابي از كتابخانه امانت گرفته‌ام و آن را گم كردم و الآن نمي‌دانم كجاست، چه كنم؟
جواب: بايد مثل آن را به كتاب خانه برگردانيد.
خيانت در امانت
سؤال 5832. اگر از كسي امانتي بگيريم و آن را خراب كنيم، حكم آن چيست؟
جواب: ضامن هستيد.
امانت پس از مرگ صاحب آن
سؤال 6081. از دوستم كتابي به عنوان امانت گرفتم، پس از مدتي ايشان به رحمت خدا رفت، آيا رد امانت به ورثه لازم است؟
جواب: بله، لازم است.
(به مسأله‌ي 1853 و 1854 رساله رجوع شود. )
