مالکيت زمين باير احيا شده
سوال : مقداري زمين واقع در ميان درّه پر آب بياباني، باير و موات بود، شخصي اقدام به احياء و سنگ چين كرده و مدّت بيست و پنج سال دخل و تصرّف نموده و ده هزار نهال كاشته و همه نهالها به ثمر رسيده و تعداد هشت منزل مسكوني در آن زمين درست كرده است، بعد از بيست و پنج سال شخصي و برادرانش و عدّهاي ديگر مثل پسر داييها پيدا شده و ادّعا ميكنند كه ما سند داريم، اين شخص ادّعا ميكند اين زمين مزروعي ملك پدرم ميباشد و ديگر هيچ گونه سند و مدركي در دست ندارد، آيا اين زمين مزروعي ملك احيا كننده است يا كساني كه ادّعا نمودهاند؟
جواب : بنا بر آنچه نوشتهايد آنجا ملك (شماست) ــ(احيا كننده)ــ است كه و كسي (روي) ــ(به)ــ آن حقّي ندارد.
مالکيت قنات
سوال : احتراماً خواهشمند است در مورد يك رشته قنات كشاورزي متعلّق به مزرعه .... كه در حال حاضر به علّت خشك سالي آب ندارد و مالكين آن عبارتند از اهالي .... كه تعدادي نيز از آباديهاي ديگر از اين قنات و مزرعه سهم دارند و قنات فوق بسيار قديمي و سابقه دار است. آيا فردي غير مالك به دليل نداشتن آب قنات ميتواند قسمتي از قنات فوق را تخريب و پُر نمايد تا بتواند از زمين آن سوء استفاده نمايد، نظر به اين كه مالكين اين قنات افرادي صغير و كبير و پير زن و پير مرد از كار افتاده و حتّي مهريه زنان از قديم و جديد ميباشد.
لذا تقاضامنديم حكم شرعي آن را مرقوم فرماييد.
جواب : تصرّف و تخريب و پُر كردن آن قنات بدون اجازه از مالكين جايز نيست و حرام است، علاوه بر اين جبران خسارت هم بايد بنمايد چنانچه تصرّف بعضي از مالكين و تخريب كردن و پُر كردن نيز بدون اجازه ديگران جايز نيست و حرام است و جبران خسارت نيز دارد